Elektrostymulacja jako sposób na bóle porodowe

Dlaczego kobiety w innych krajach rodzą bez bólu a w Polsce nie?

Co prawda część kobiet uważa, że biblijne „w bólu będziesz rodzić” zobowiązuje do cierpień przy porodzie, to większość kobiet jednak wspomina tę część akcji porodowej nieprzyjemnie. Same narodziny dziecka wynagradzają cierpienia z nawiązką, lecz fakt, że współczesna medycyna daje możliwość przeżywania porodu bez bólu lub z jego znacznym ograniczeniem daje asumpt do twierdzenia, że tak być po prostu nie musi.
Elektrostymulacja TENS jest nową niefarmakologiczną metodą ograniczania dolegliwości bólowych podczas porodu. TENS stosowany jest w medycynie od wielu lat, a od niedawna również na oddziałach położniczych zastępując lub uzupełniając inne metody znieczulenia przy porodzie, głównie metody farmakologiczne. TENS jest metodą bardzo skuteczną, stymuluje naturalne, fizjologiczne mechanizmy przeciwbólowe organizmu (endorfiny i bramkowanie bólu), a jego podstawową zaletą jest brak działań ubocznych.

Czym są bóle porodowe?

W trzecim trymestrze ciąży macica przygotowuje się do akcji wydalenia płodu za zewnątrz. Pojawiają się skurcze, które przygotowują mięśniówkę macicy. Po 38 tygodniu ciąży pojawiają się nieregularne skurcze przepowiadające, które zalicza się do skurczów bezpośrednio związanych z porodem. Są zazwyczaj niebolesne. Przed samą akcją porodową skurcze stają się bardziej regularne i bolesne. Różne kobiety różnie odczuwają bóle, co jest związane z indywidualnym progiem odczuwania bólu. Najczęściej jako pierwsze pojawiają się bóle okolicy krzyżowo-lędźwiowej. Następnie bóle przechodzą w kierunku dołu brzucha, a na koniec obejmują cały brzuch. Związane jest to z topografią skurczu macicy. Te ostatnie bóle wiążą się z masywnymi skurczami całej macicy i są niezwykle bolesne. Pierwsze bóle porodowe, odczuwane najczęściej w okolicy krzyżowo-lędźwiowej mogą trwać od kilku do kilkunastu godzin i nastręczają cierpień większości rodzących. Są głębokie i rytmiczne, zanikające poza skurczami. Zaznaczyć trzeba, że pierworódki, czyli rodzące po raz pierwszy, najczęściej odczuwają bóle bardziej od kobiet, które wcześniej rodziły. Bóle są najsilniejsze w drugim okresie porodu, który może trwać od 30 minut do dwóch godzin. Często wiążą się z kryzysem psychicznym rodzącej, która nie może wytrzymać bólów porodowych. Współpraca z personelem medycznym jest wtedy także zaburzona, co ma wpływ na jakość akcji porodowej.

Radzenie sobie z bólem porodowym

W tym momencie należy sobie zadać ponownie pytanie: czy bóle są nieodzowną częścią porodu i czy kobiety muszą ich doświadczać? Odpowiedź jest wbrew pozorom prosta. Tak, bóle są nierozerwalnie związane z akcją porodową, lecz kobiety w dzisiejszych czasach nie muszą z ich powodu cierpieć.
Jak zmniejszyć lub uśmierzyć bóle porodowe?

Czym jest TENS?

TENS oznacza przezskórną stymulację nerwów. Metoda ta, sprawdzona klinicznie na całym Świecie w milionach porodów, pobudza organizm do naturalnej obrony przed bólem.
Stosowana już jest z powodzeniem od kilkunastu lat. W Polsce nie jest jeszcze powszechnie stosowana, lecz dostępność aparatów TENS jest już coraz większa, dzięki czemu zarówno wiedza personelu medycznego jest większa, a i rodzących, korzystających z tej sprawdzonej klinicznie metody jest także coraz więcej. W Wielkiej Brytanii, czy Niemczech sprzęt TENS jest standardowo zalecany przez lekarzy i położne oraz refundowany przez kasy chorych.
Zalety metody TENS:

• Całkowicie bezpieczna zarówno dla rodzącej jak i dla dziecka
• Potwierdzona klinicznie
• Rodząca sama kontroluje proces łagodzenia bólu
• Brak wpływu na dziecko
• Pozwala rodzącej być całkowicie mobilną podczas porodu

Stymulator TENS wysyła bardzo mały impuls elektryczny przez skórę, który działa na różne sposoby:

• Uwolnienie beta-endorfin. Przy niskich częstotliwościach i nieco silniejszym impulsie, TENS stymuluje nerwy ruchowe do małych i powtarzalnych skurczów mięśni. Jest to dostrzegane przez mózg jako ćwiczenia, a to sprzyja uwalniania endorfin – twoje ciało produkuje własne naturalne substancje przeciwbólowe. Ulgi rośnie i zwykle trwa około 40 minut, aby osiągnąć maksymalny poziom, który może trwać wiele godzin.

Jak stosuje się aparaty TENS?

Rodząca nalepia cztery lud dwie elektrody na lędźwiowej części pleców, a podłączony do nich mały aparat stymuluje impulsami elektrycznymi nerwy czuciowe i poprzez nie blokuje sygnał bólowy w komórkach rogów przednich rdzenia kręgowego (patrz opis mechanizmu powyżej). Rodząca sama dobiera siłę pożądanego impulsu i „trzyma w ryzach” bóle porodowe osobiście.

Obecnie na rynku są dostępne małe aparaty TENS (wielkość telefonu komórkowego), specjalnie przeznaczone do uśmierzania bólu podczas akcji porodowej. Ponieważ metoda TENS jest stosowana powszechnie w fizjoterapii bólu, różne aparaty TENS mają wiele programów, pomagających w terapii różnych rodzajów bólów. Tylko kilka specjalnie dobranych schematów stymulacji ma wybitne właściwości uśmierzania bólów porodowych.

Wśród aparatów TENS specjalizujących się w łagodzeniu bólów porodowych, na uwagę zasługuje aparat TENS na bóle okołoporodowe MediHighTec MH8200P. Oprócz ciekawego rozwiązania, jakim jest ręczny zdalny przycisk wykorzystywany podczas fazy porodu, nadaje się on również do innych rodzajów bólów. MediHighTec MH8200P posiada specjalne programy do stosowania przed porodem, po porodzie, programy manualne pozwalające na przystosowanie aparatu do uśmierzania właściwie dowolnych rodzajów bólów, a także programy EMS do stymulacji mięśniowej, np. w celu wzmocnienia mięśni, w szczególności mięśni Kegla odpowiedzialnych za trzymanie moczu. Wszechstronność tego aparatu jest to o tyle istotna, że jego zakup nie jest związany tylko z okolicznością samego porodu. Może być wykorzystywany przez wiele lat, również przez innych członków rodziny.

Innym ciekawym rozwiązaniem jest elektrostymulator mamaTens firmy TensCare (Wielka Brytania), specjalnie stworzony dla rodzących i przeznaczony do zwalczania wyłącznie bólów porodowych. Jego bardziej zaawansowana wersja o nazwie mamaTens „MyTime” posiada specjalne elektrody zintegrowane z przewodami, co zapobiega przypadkowemu odpięciu się elektrod od przewodów podczas gwałtownych ruchów w trakcie porodu. Skuteczność mamaTens MyTime została sprawdzona w milionach porodów.

Stosowanie innych rodzajów aparatów TENS, przeznaczonych do uśmierzania innych rodzajów bólów może nie przynieść pożądanych efektów, gdyż modele stymulacji (typ fali, rodzaj salw impulsów itd.) są przeznaczone do leczenia neuralgii, bólów przewlekłych i innych, lecz nie bólów porodowych.

Zobacz również:

• Lista produktów – elektrostymulatory TENS
• Czym jest elektrostymulacja TENS ?