Stymulacja elektryczna mięśni twarzy jest stosowana głównie do poprawy urody. Pomaga podnieść i/lub naprężyć tkanki miękkie twarzy, poprawić napięcie mięśni mimicznych i ograniczyć oznaki starzenia. Wykorzystywana jest również w terapii wad wymowy oraz w leczeniu zaburzeń połykania.
Dzięki coraz większej dostępności podręcznych domowych aparatów do elektrostymulacji EMS, zabiegi stymulujące mięśnie twarzy można wykonywać samodzielnie w domu, co wymaga jednak zachowania pewnych zasad bezpieczeństwa.
Elektryczna stymulacja mięśni (EMS) jest powszechną i ogólnie uznaną metodą leczniczą wykorzystywaną od lat w sporcie i rehabilitacji medycznej. Istotą stymulacji EMS jest wywoływanie skurczy mięśniowych pod wpływem impulsów elektrycznych. W zależności od parametrów impulsów, takie sztucznie wywołane skurcze mięśniowe skutkują bardzo odmiennymi efektami.
W większości przypadków celem terapii jest wzmocnienie mięśni i rozbudowa tkanki mięśniowej, ale można też uzyskać efekt rozluźniający mięśnie. Niezależnie od tego, z jakim rodzajem pobudzenia mięśni mamy do czynienia, czy to będzie intensywny skurcz, czy drgania mięśni, skutkiem tego będzie zawsze ruch tkanek otaczających, co tworzy efekty bardzo podobne do niektórych rodzajów masażu.
Najważniejsze efekty prądów EMS, dotyczące nie tylko mięśni twarzy, zostały opisane w poniższej tabeli.
| Kapilaryzacja 3-8 Hz |
Poprawia mikrokrążenie krwi tętniczej w miejscu zabiegu działająca jak odnowa po intensywnym wysiłku. |
| Elastyczność tkanek 5-15 Hz |
Stymuluje powierzchniowe włókna mięśniowe, co pomaga w usuwaniu substancji zgromadzonych na powierzchni i nadaje skórze bardziej dynamiczny wygląd. |
| Mikrolifting 12-20 Hz |
Napina mięśnie twarzy, aby poprawić zarówno wygląd skóry, jak i dynamikę mięśni twarzy. |
| Modelowanie 12-30 Hz |
Łączy kapilaryzację z efektem napinania, co pomaga zmobilizować tłuszcz tam, gdzie ma on tendencję do gromadzenia się. |
| Wzmacnianie 20-30 Hz |
Wzmacnia mięśnie poprzez oddziaływanie głównie na włókna wolno-kurczliwe. |
| Lipoliza 30-40 Hz |
Elektrolipoliza, czyli rozbijanie tkanki tłuszczowej i poprawa wyglądu skóry. |
| Tonowanie 40-50 Hz |
Ujędrnia mięśnie poprzez oddziaływanie głównie na włókna szybko-kurczliwe. |
| Definicja i masa mięśni 60-100 Hz |
Poprawia twardość, zarysowanie oraz masę mięśni oddziałując na włókna odpowiedzialne za siłę eksplozywną (można uzyskać lepszy kształt ramion czy biustu). Powiększa rozmiar mięśni. |
To, jak tego rodzaju zabieg można przeprowadzić w warunkach domowych, można scharakteryzować w trzech punktach:
- Zakup aparatu do elektrostymulacji oferujący stymulację EMS i najlepiej z możliwością ręcznego ustawienia parametrów stymulacji (tzw. programy własne).
- Zakup elektrod żelowych dedykowanych do stymulacji na twarzy.
- Ustawienie odpowiednich parametrów stymulacji.
1. Aparaty z elektrostymulacją EMS
Na rynku można znaleźć sporo tego typu urządzeń, a ich przykładowa lista została przedstawiona w artykule: „Jaki wybrać elektrostymulator?„. W większości przypadków są to aparaty przewidziane do zastosowań domowych i oferują w jednym urządzeniu dwa rodzaje stymulacji: EMS i TENS.
Prądów TENS raczej nie stosuje się do poprawy urody skóry. Jeśli jednak chcesz nabyć aparat do stymulacji, który oprócz EMS oferuje jeszcze inne rodzaje stymulacji, które można wykorzystać do poprawy urody skóry, to możesz rozważyć zakup bardziej zaawansowanego aparatu wielofunkcyjnego ze stymulacją mikroprądami.
W każdym razie, zdecydowana większość domowych aparatów do elektrostymulacji oferuje stymulację EMS. Przy wyborze konkretnego urządzenia, należy wziąć pod uwagę przede wszystkim taki stymulator, który pozwala na wybór odpowiednich parametrów generowanych impulsów (patrz p. 3).
Wśród najbardziej popularnych urządzeń nadających się do tego celu można wymienić aparat Roovjoy R-C4A, czy SaneoSPORT, ewentualnie modele wielofunkcyjne oferujące również mikroprądy: Nu-Tek LT7102, FlexiStim czy Globus Activa 700. Wszystkie wymienione urządzenia posiadają możliwość samodzielnego ustawienia parametrów w ramach programów własnych.
Jeśli chcesz korzystać z urządzenia najprostszego, bez konieczności specjalnej konfiguracji parametrów, możesz rozważyć aparat SaneoVITAL, który posiada program dedykowany specjalnie do stymulacji mięśni twarzy.
2. Elektrody do stymulacji twarzy
W przypadku stymulacji EMS, zdecydowaną część zabiegów wykonuje się obecnie w oparciu o samoprzylepne elektrody żelowe, które po naklejeniu na skórę należy podłączyć do elektrostymulatora. Takie elektrody można użyć do 15-20 zabiegów i gdy utracą już swoje właściwości samoprzylepne, należy je wymienić na nowy komplet.
Elektrody należy nakleić w miejscu, który zapewni najlepszy sposób dojścia impulsów elektrycznych do nerwów motorycznych odpowiedzialnych za skurcz wymaganej grupy mięśni. Typowe miejsca rozmieszczenia jednej pary elektrod na jednej stronie twarzy zostały zobrazowane na poniższych fotografiach.
UWAGA: Przy stymulacji elektrycznej twarzy należy zachować szczególną ostrożność, aby prąd nie przepływał w poprzek głowy, przez mózg, w okolicach gałek ocznych czy zatoki szyjnej. Z tego względu zaleca się stosować elektrody dedykowane do stymulacji twarzy, czyli elektrody podwójne, które gwarantują przepływ prądu na krótkim odcinku skóry, co w zupełności wystarcza do pobudzenia nerwów motorycznych odpowiedzialnych za skurcze delikatnych mięśni twarzy.
Najbardziej nadają się do tego celu elektrody podwójne o wymiarach 3×5 cm, np. elektrody CATHAY 30x50mm czy TENSCARE 30×50 mm.
Jeśli chcesz korzystać z elektrod pojedynczych, to powinny to być elektrody okrągłe o średnicy 32 mm, np. CATHAY 32mm lub nawet jeszcze mniejsze CATHAY 25mm.
3. Parametry stymulacji
Aby uzyskać pożądany efekt stymulacji, należy uruchomić na urządzeniu taki program zabiegowy, który posiada odpowiednie parametry prądu stymulującego, tj.: częstotliwość [Hz], szerokość impulsu [µs], intensywność [mA] oraz tzw. parametry czasowe [s] decydujące o cyklu pracy.
Na rynku raczej trudno jest spotkać urządzenie, które posiadają dedykowane programy do stymulacji mięśni twarzy, dlatego taki program należy skonfigurować samodzielnie. Taką możliwość posiadają elektrostymulatory, które oprócz preinstalowanych fabrycznie gotowych programów oferują jeszcze tzw. programy własne (manualne) pozwalające na samodzielne ustawienie parametrów stymulacji.
Pomocne informacje na ten temat znajdują się w artykule:
Przy konfigurowaniu programu zabiegowego można posłużyć się poniższą tabelą, która przedstawia różne kombinacje parametrów stymulacji wykorzystywane do elektrostymulacji nerwowo-mięśniowej twarzy.
| Charakter programu | [Hz] | [µs] | Work [s] | Rest [s] | Ramp [s] |
|---|---|---|---|---|---|
| Podniesienie skóry twarzy | 70 | 100 | 0 | 1 | 1 |
| Głębokie napięcie mięśni 1 | 100 | 140 | 2 | 2,5 | 0,5 |
| Głębokie napięcie mięśni 2 | 100 | 80 | 1,2 | 0,3 | 0,2 |
| Poprawa elastyczności skóry | 10 | 200 | 4 | 4 | 0,5 |
| Głębokie ujędrnianie mięśni | 50 | 140 | 3 | 3,5 | 0,9 |
| Poprawa mikrokrążenia 1 | 4 | 220 | 6 | 4 | 1,3 |
| Poprawa mikrokrążenia 2 | 4 | 220 | 4 | 2 | 0,5 |
| Redukcja tkanki tłuszczowej | 40 | 140 | 3 | 3,5 | 0,6 |
Najważniejszym parametrem jest częstotliwość [Hz], a także szerokość impulsu [µs]. Parametry regulujące cykl pracy [s] decydują o wymaganym odpoczynku mięśni po wykonanym skurczu. Zbyt długa praca mięśnia (Work) może spowodować jego nadmierne przemęczenie. Parametr Ramp decyduje o stopniu łagodności narastania/opadania skurczu i nie powinien być mniejszy od wartości podanych w tabeli.
Bardzo ważnym parametrem przy stymulacji mięśni twarzy jest oczywiście intensywność stymulacji [mA], która powinna być stosunkowo niska, na poziomie około 4-6 mA, przy czym jest to uzależnione od umiejscowienia elektrod oraz od ich wielkości.
Zabieg elektrostymulacji twarzy zaleca się wykonywać raz dziennie, 3-5 dni w tygodniu przez okres około 12 tygodni. Jeden zabieg może się składać z jednego lub kilku programów, ale łączny czas zabiegu nie powinien przekraczać 15-20 minut. Pierwsze efekty mogą być widoczne już po kilku zabiegach, ale w typowych przypadkach, znacząca różnica powinna być widoczna już po 6 tygodniach.
Ważne uwagi dotyczące zabiegu
Zwróć szczególna uwagę na intensywność [mA] zabiegu, ponieważ mięśnie twarzy są szczególnie wrażliwe. Ponadto mała powierzchnia elektrod zwiększa gęstość prądu, co oznacza, że intensywność ustawiana na urządzeniu powinna być mniejsza od typowych wartości podawanych w instrukcji obsługi.
Dlatego zwiększaj intensywność stopniowo, zaczynając od bardzo niskiego poziomu intensywności (tuż powyżej progu odczuwania), aż osiągniesz dobry poziom stymulacji charakteryzujący się wyraźną aktywnością mięśni, ale przy tym komfortową. Czas zabiegu w pierwszym tygodniu terapii nie powinien nawet przekraczać 10-15 minut, aby nie doszło do nadmiernego przemęczenia mięśni.
Zwróć szczególną uwagę na rozmieszczenie i sposób podłączenia elektrod naskórnych, aby prąd nigdy nie przepływał na dłuższych odcinkach i w żadnym wypadku w poprzek głowy. Zawsze podłącz dwie wtyczki przewodu z danego kanału stymulacji (Ch1 lub Ch2) do dwóch wtyczek tej samej pary elektrod po jednej stronie twarzy, nigdy do elektrod po przeciwnych stronach twarzy.
Po wykonaniu zabiegu, na skórze mogą się pojawić niegroźne zaczerwienienia, które powinny zaniknąć po 10-20 minutach. Dłużej utrzymujące się zaczerwienienia mogą świadczyć o nadwrażliwości skóry lub o reakcji alergicznej, co wymaga przerwania wykonywania dalszych zabiegów. Innym bardzo rzadkim następstwem stymulacji twarzy mogą być pozostające drgania powiek, które powinny zniknąć w ciągu kilku dni.
Przeciwwskazania
- Stymulator serca.
- Padaczka w wywiadzie.
- Nowotwór głowy i szyi w wywiadzie.
- Reakcje alergiczne na żel elektrod lub elektrostymulację.
W razie wątpliwości, należy zasięgnąć porady lekarskiej.
Inne rodzaje stymulacji elektrycznej twarzy
Poprawę wyglądu skóry można uzyskać również stosując inne rodzaje stymulacji, które działają na innej zasadzie, niż wywoływanie skurczy mięśniowych. Coraz większą popularność zdobywają zabiegi na twarz z wykorzystaniem mikroprądów, które wykonuje się za pomocą metalowych elektrod kulkowych, np. elektroda G-Trode firmy Globus. Działanie mikroprądów jest zupełnie odmienne i polega na stymulacji procesów regeneracyjnych na poziomie komórkowym, podobnie jak zabiegach laseroterapii.
W gabinetach kosmetologicznych wykonuje się ponadto zabiegi radiofrekwencji (RF), które wykorzystują częstotliwości fal radiowych i opierają się na wykorzystaniu efektu termicznego w tkankach. Podobny efekt, chociaż oparty na zupełnie innych zjawiskach, oferują zabiegi za pomocą ultradźwięków, które dodatkowo pomagają w aplikacji aktywnych substancji leczniczych (sonoforeza).
Jak widzimy, liczba różnych metod fizykalnych stosowanych do upiększania naszej urody jest dość spora. Ich skuteczność zależy zapewne od wytrwałości i odpowiedniego kompleksowego łączenia wielu różnych metod. Cieszy przede wszystkim fakt, że coraz więcej rozwiązań jest oferowanych w postaci podręcznych urządzeń dla użytkowników domowych.
