Diatermia TECAR należy do jednych z najbardziej skutecznych metod leczniczych stosowanych nie tylko w fizjoterapii, ale również w kosmetologii, gdzie zaliczana jest do grupy metod zabiegowych określanych jako radiofrekwencja. Metoda ta wykorzystuje częstotliwości radiowe, które z zależności od parametrów aplikowanego prądu i rodzaju elektrod oddziałują na tkanki zarówno powierzchniowe, jak i głębokie. Podstawowym zjawiskiem, z jakim mamy tu do czynienia jest endogenny (wewnętrzny) wzrost temperatury w określanych rodzajach tkanek poddanych zabiegowi, ale dochodzi tu również do szeregu innych ciekawych efektów o charakterze leczniczym.

W dalszej części artykułu, przedstawione zostaną dokładniej różne korzyści wynikające z zastosowania diatermii TECAR w różnych tkankach, a mające zastosowanie w kosmetologii.

Zmarszczki i produkcja kolagenu

Tkanka łączna składa się z dwóch podstawowych białek, kolagenu i elastyny, które mają fundamentalne znaczenie dla utrzymania solidnej i wydajnej struktury tkanki łącznej. W szczególności utrata kolagenu w skórze powoduje zmarszczki, ciemne plamy, utratę właściwego napięcia i połysku. Kolagen jest głównym białkiem strukturalnym naszego organizmu, a także stanowi kamień węgielny ścięgien, chrząstki, kości, naczyń krwionośnych, błon. Podczas naszego życia kolagen jest stale produkowany, ale proces ten spowalnia wraz z wiekiem a także w wyniku narażenia na różne czynniki zewnętrzne (palenie tytoniu, alkohol, zanieczyszczenia, promienie UV, stres …).

Nieodpowiednia struktura kolagenu znajduje odzwierciedlenie w funkcji elastyny, która nadaje elastyczność tkankom.

Kolagen składa się z trzech łańcuchów aminokwasowych owiniętych razem w potrójną helisę i jest wytwarzany przez fibroblasty w skórze właściwej. Celem aplikowania prądu radiofrekwencyjnego jest z jednej strony stymulacja produkcji fibroblastów, a z drugiej strony skurczenie i lepsze ułożenie ostatecznej struktury włókien kolagenowych, co powinno poprawić jędrność i sprężystość skóry.

Zaobserwowano, że wywołany przez częstotliwość radiową lokalny wzrost temperatury powyżej 39°C rozpoczyna zjawisko denaturacji białek włókien kolagenowych oraz ich wiązań wewnątrzcząsteczkowych i międzycząsteczkowych. Prowadzi to do aktywacji fibroblastów i wynikających z tego mechanizmów naprawczych. Wzrost temperatury spowodowany działaniem częstotliwości radiowej prowadzi do zerwania wiązań wewnątrzcząsteczkowych kolagenu, zmiany struktury włóknistej i spowodowania skurczenia się włókien kolagenowych.

Kolagen jest zatem poddawany zabiegowi, który przegrzewa, reorganizuje włókna kolagenowe, aby były krótsze i grubsze. Zjawisko to będzie postrzegane na skórze jako wzrost konsystencji skóry właściwej i jako wzrost napięcia tkanek – efekt „liftingu”.

Wzrost temperatury powoduje również bardzo ciekawe zjawisko: stymulację białek szoku cieplnego. Te specjalne białka wchodzą do gry, gdy dość wysoka temperatura lub wysoki stres mogą uszkodzić komórkę. Ich funkcja biologiczna ma istotne znaczenie ochronne. W rzeczywistości interweniują, aby zagwarantować produkcję nowych wiązań białkowych przywracających trójwymiarową strukturę białek, które po szoku cieplnym przechodziły denaturację. Dlatego regenerują włókna kolagenowe.

Efekt skurczu włókien kolagenowych będący odpowiedzią na urazy termiczne występuje natychmiast po zabiegu TECAR i utrzymuje się nawet w kolejnym tygodniu. Z tego względu nie należy przeprowadzać wielu takich sesji jedna po drugiej, gdyż raczej istnieje ryzyko wystąpienia zjawiska zepsucia, a nie odmłodzenia.

Cellulit i miejscowa otyłość

W przypadku cellulitu tkanka łączna i miejscowy tłuszcz ulegają pewnym zmianom wynikającym ze zmian w krwiobiegu i układzie limfatycznym, co jest wynikiem złożenia serii zdarzeń z udziałem naskórka, skóry właściwej i tkanek podskórnych. Z estetycznego punktu widzenia, cellulit charakteryzuje się modyfikacją powierzchni skóry w postaci zagłębienia i klasycznej skórki pomarańczowej lub struktury materaca.

Tego rodzaju zmiany skórne są indukowane przez stwardnienie tkanki łącznej obecnej w skórze właściwej i/lub tkance podskórnej. Tkanka łączna siateczki skórnej jest połączona z głębszymi pasmami przez beleczki międzypłatkowe, które oddzielają tkankę tłuszczową (przegrody włókniste). W rzeczywistości płaciki tłuszczowe są oddzielone od siebie przez te sieci tkanki łącznej, które również służą do utrzymania ich na miejscu, stabilizując obszar podskórny. Skrócenie tych włóknistych przegród z powodu stwardnienia powoduje gromadzenie się tłuszczu, aby znaleźć przestrzeń, są one zmuszone rozszerzać się w górę, dając skórze pierwsze zagłębienia (patrz zdjęcie).

U mężczyzn przegrody włókniste są ułożone w zupełnie inny sposób niż u kobiet. Podczas gdy te pierwsze są ułożone w krzyżowy sposób, u kobiety są prostopadłe do skóry. Jest to jeden z powodów, dla których cellulit bardziej wpływa na kobiecy świat. Wzrost tłuszczu podskórnego u kobiet może znaleźć ujście tylko w górę, podczas gdy kształt sieci męskiej włóknistej przegrody pozwala tłuszczowi rozszerzyć się w innych kierunkach. Inne badania pokazują również, że płaciki tłuszczowe (przestrzeń ograniczona włóknistą przegrodą) u kobiet są szersze i szersze niż u mężczyzn.

Kolejną wadą urody, która jest często związana z cellulitem, jest zwiotczenie, czyni wiotkość struktur podskórnych, która nadaje skórze stale obwisły i luźny wygląd. Ten stan jest często obecny na pośladkach, w obszarze wewnętrznym kolana, przy tricepsie i we wszystkich tych regionach, w których ciężar tłuszczu i innych struktur podskórnych, w połączeniu z siłą grawitacji, powoduje zmiany w skórze i tworzy wygląd wiotkości.

Za leczenie cellulitu, czy miejscowych złogów tłuszczu za pomocą urządzeń TECAR odpowiada w dużym stopniu efekt lipolizy, który polega na tworzeniu strukturalnego uszkodzenia błon komórkowych tkanki tłuszczowej.

Wg wielu autorów, niższe temperatury (37-38 °C) są lepsze w leczeniu cellulitu, niż wyższe temperatury, ponieważ nie dochodzi wtedy do restrukturyzacji włókien kolagenowych i ich skrócenia, ale po prostu uzyskujemy lepszą rozciągliwość włóknistych przegród. Dzięki temu, napięcie wokół komórek tłuszczowych zmniejsza się, ponieważ znajdując więcej miejsca, nie będą zmuszone do wciskania się w ściany, a widocznym tego efektem będzie spłaszczenie obrzęków skóry.

Korzyści terapii TECAR

Oddziaływanie prądów TECAR na tkanki ludzkie nie ogranicza się wyłącznie do zjawisk o charakterze termalnym. Szczególnie w przypadku częstotliwości z zakresu 448-570 KHz, znaczenia nabierają również zjawiska elektryczne, które wpływają na podstawowe funkcje komórkowe, w tym na kontrolę proliferacji (namnażania) w różnych typach komórek ludzkich, co stymuluje odnowę komórek i w sposób naturalny przyczynia się do odwrócenia oznak starzenia. Ponadto, ważną rolę odgrywają same bodźce mechaniczne wynikające z techniki masażu podczas zabiegu, w szczególności z wykorzystaniem narzędzi powięziowych (IASTM).

Terapia TECAR działa zatem kompleksowo i powoduje różne korzyści fizjologiczne związane z urodą skóry, takie jak:

• tworzenie nowego kolagenu,
• efekt liftingu,
• zmniejszenie miejscowego tłuszczu,
• zmniejszenie obrzęku i zwłóknienia,
• zmniejszenie cellulitu na różnych etapach powstawania,
• wysuszenie i zmniejszenie stanu zapalnego krost na skórze,
• poprawienie wyglądu blizn przerostowych,
• masaż uspokajający.

Skuteczność tego rodzaju zabiegów zależy od klasy stosowanego sprzętu, rodzaju wykorzystywanych elektrod, a także od wiedzy i umiejętności osoby wykonującej zabieg.

Radiofrekwencja i terapia TECAR, to technologia wykorzystująca emisję prądu zmiennego o częstotliwościach (od 400 KHz do 1200 KHz) w celu oddziaływania na ludzkie ciało. Odmienne nazwy dotyczą w istocie tej samej technologii, która jest po prostu różnie nazywana w dwóch głównych dziedzinach zastosowań. I tak, urządzenia do radiofrekwencji są wykorzystywane w kosmetologii i medycynie estetycznej, a urządzenia TECAR w medycynie i rehabilitacji. Samo pojęcie „radiofrekwencja” odnosi się po prostu do częstotliwości radiowych (radio frequency – RF), natomiast TECAR (Transfer Energy Capacitive Resistive) jest skrótem od: Pojemnościowy i Oporowy (Rezystywny) Transfer Energii. Obie metody polegają natomiast na tym samych zjawiskach i można je określić wspólnym mianem, jako diatermia długofalowa.

Różnice pomiędzy wymienionymi grupami urządzeń wynikają też z doboru odmiennych parametrów emitowanego prądu, które są inne w sytuacji, gdy chcemy poprawić wygląd skóry (radiofrekwencja) a jeszcze inne, gdy chcemy wyleczyć jakiś stan chorobowy (TECAR). Dochodzą do tego oczywiście również pewne różnice w sposobie aplikacji energii prądu, co determinuje rodzaj i kształt wykorzystywanych elektrod.

Stosowanie diatermii długofalowej jest często łączone z innymi technikami właściwymi dla danego obszaru zastosowań, aby zwiększyć jeszcze bardziej efektywność całego zabiegu. I tak, radiofrekwencję stosuje się w wielu wypadkach jednocześnie z nakłuwaniem skóry (radiofrekwencja mikroigłowa), co jest zabiegiem inwazyjnym. Natomiast terapia TECAR jest łączona np. z masażem manualnym, szczególnie z wykorzystaniem specjalnych narzędzi (metalowe kształtki) do terapii powięziowej (IASTM – Narzędziowa Terapia Powięziowa), chociaż narzędzia powięziowe doskonale sprawdzają się również w zabiegach kosmetologicznych.

Generalnie, zabiegi nazywane radiofrekwencją, czyli stosowane przeważnie w gabinetach kosmetologicznych, oddziałują głównie na obszarze skóry, gdzie w wielu przypadkach wystarcza zastosowanie rękojeści dwubiegunowej i oporowego (rezystywnego) trybu emisji. Prąd przepływa wówczas tuż pod powierzchnią skóry. Głębokość oddziaływania energii jest nieco większa w modelach wykorzystujących nakłuwanie mikroigłowe.

Natomiast zabiegi nazywane diatermią TECAR, stosowane głównie do celów leczniczych, wykorzystują w swoich podstawowych zastosowaniach rękojeść jednobiegunową oraz odrębną elektrodę bierną w formie metalowej płytki, na której zwykle jest położony pacjent. Taka metoda zabiegowa pozwala na dystrybucję prądu na dużo większych głębokościach, a nawet samo powierzchniowe działanie ma tutaj większą skuteczność. Oprócz trybu oporowego, mamy tu do dyspozycji również tryb pojemnościowy używających elektrod z izolatorem (przepływ prądu odbywa się wówczas w taki sam sposób, jak przez kondensator).

Poniższy rysunek obrazuje różnice oddziaływania diatermii długofalowej, gdy stosowana jest pojedyncza rękojeść dwubiegunowa (typowy zabieg radiofrekwencji) oraz rękojeść jednobiegunowa z oddzielną elektrodą odniesienia (typowy zabieg TECAR).

Terapia TECAR jest rodzajem diatermii, czyli metody dostarczania do tkanek energii leczniczej wykorzystującej zmienny prąd elektryczny o wysokiej częstotliwości od 400 KHz do 1200 kHz, zwany też prądem radiofrekwencyjnym.

Samo słowo TECAR pochodzi od hiszpańskiego skrótu Transferencia Electrica CApacitiva Resistiva, co można przetłumaczyć jako „transfer elektryczności pojemnościowy-rezystywny” lub „pojemnościowo-oporowy przepływ prądowy”. Stosuje się również określenie CRET – pojemnościowo-rezystancyjny transfer elektryczny.  W polskiej literaturze medycznej stosuje się też pojęcia „diatermia oporowo-pojemnościowa” lub „diatermia długofalowa”. Natomiast w medycynie estetycznej, metodę tą określa się mianem zabiegów RF lub radiofrekwencji.

Rosnąca popularność urządzeń do diatermii TECAR wynika z charakteru przekazywania energii leczniczej w głąb struktur tkankowych, z czym wiąże się wysoka skuteczność w leczeniu stanów urazowych układu kostno-mięśniowego.

Podstawy fizyczne

O co tu chodzi? Terapia TECAR wykorzystuje wyłącznie prąd zmienny. W istocie każdy przepływ prądu zmiennego jest związany ze zjawiskiem rezystancji (R – resistance) oraz pojemności (C – Capacity). Oba zjawiska wynikają z oporu, jakie stawia prądowi elektrycznemu środowisko, w którym ten prąd płynie pod wpływem przyłożonego napięcia. Charakter tego oporu jest jednak w obu przypadkach zupełnie odmienny, co można wyjaśnić na podstawie różnic pomiędzy rezystorem (opornikiem) a kondensatorem. Zostało to zobrazowane na poniższym rysunku.

Zrozumienie zasady działania rezystora jest proste. Jeśli pomiędzy punktami x i y wystąpi różnica potencjałów, to elektrony odpływają od punktu x i docierają do punktu y, a intensywność (natężenie) tego przepływu mierzona przez miernik (A) zależy od wielkości przyłożonego napięcia oraz od rezystancji (oporności). Nie ma tu nawet znaczenia to, czy prąd jest stały (płynie zawsze w jedną stronę) czy zmienny (płynie raz w jedną, raz w drugą stronę). Jeśli miernik prądu (A) jest podpięty szeregowo do rezystora , to zawsze zarejestruje on przepływ elektronów.

W przypadku kondensatora, elektrony odpływające z punktu x nigdy nie dotrą do punktu y, gdyż kondensator posiada barierę w postaci dielektryka (materiał będący izolatorem). Kondensator posiada jednak jeszcze materiał przewodzący, który ma zdolność do gromadzenia ładunków. Wtedy elektrony naładują kondensator i tym więcej ich tam napłynie, im większa jest pojemność kondensatora. Jest to więc przepływ bardzo krótki czasowo. Jeśli jednak przyłożone napięcie ciągle zmienia swój kierunek (biegunowość), to będziemy mieli do czynienia z ciągłym ładowaniem/rozładowywaniem kondensatora. Miernik (A) będzie wtedy rejestrował przepływ prądu a wielkość tego przepływu będzie tym większa im większa będzie częstotliwość prądu zmiennego i im większa będzie pojemność kondensatora.

Kolejną kwestią wymagającą wyjaśnienia jest zamiana energii elektrycznej w ciepło.
Jeśli przepuścimy prąd elektryczny przez dwa ośrodki ułożone szeregowo i mające  różną przewodność, to prąd, który przez nie przepłynie będzie jednakowy, ale ciepło, które się wydzieli w wyniku przepływu prądu będzie większe w tym ośrodku, które posiada większą oporność prądową.

Z drugiej strony, jeśli oporność będzie zbyt duża, jak to ma miejsce w przypadku np. izolatora, to prąd w ogóle nie popłynie przez oba ośrodki i żadne ciepło się nie wydzieli. Wyjątkiem będzie tu jednak sytuacja, gdy zastosujemy prąd zmienny, izolator będzie odpowiednio cienki i wokół izolatora będą obecne materiały przewodzące, zdolne do gromadzenia ładunków. Przepływ prądu wówczas nastąpi, ale będzie on miał charakter nie oporowy, ale pojemnościowy, jak w kondensatorze. W wyniku takiego przepływu prądu, ciepło wydzieli się w miejscach, gdzie dochodzi do kondensacji ładunków.

Jak widzimy, jeśli ośrodek złożony z materiałów o zróżnicowanych cechach oporowo-pojemnościowych, jakim są tkanki ludzkie, poddamy działaniu zmiennego pola elektrycznego, to doprowadzi to do selektywnego (celowanego) wydzielenia się energii cieplnej w określonych miejscach a także do innych korzystnych zjawisk na poziomie komórkowym. Zależy to nie tylko od elektrycznych właściwości tkanek, ale też od częstotliwości prądu radiofrekwencyjnego. W zależności od częstotliwości, prąd może bowiem docierać na różne głębokości tkanek, a z drugiej strony różne częstotliwości prądu mają różny skutek leczniczy.

Warto tu dokonać jeszcze pewnego rozróżnienia pojęciowego pomiędzy rezystancją a tzw. impedancją. O ile rezystancja jest pojęciem określającym wielkość oporu dla dowolnego rodzaju prądu (stałego lub zmiennego), tak impedancja jest miarą oporu stosowaną wyłącznie dla prądu zmiennego, co wynika z efektu pojemnościowego (również z efektu indukcyjnego, który jednak nie jest tu wykorzystywany). Dla prądu stałego, zarówno rezystancja jak i impedancja kondensatora jest nieskończenie wielka, a dla prądu zmiennego, tylko rezystancja jest niekończenie wielka. Impedancja zaś jest dla kondensatora skończona i maleje wraz ze wzrostem częstotliwości prądu.

Podstawy biologiczne

Z punktu widzenia prądu zmiennego, organizm ludzki jest bardzo złożonym układem elektrycznym zbudowanym z olbrzymiej ilości rezystorów i kondensatorów połączonych na różne sposoby w sposób szeregowy i równoległy. Można tu zatem wykorzystać opisane wyżej zjawiska oporowo-pojemnościowe dla prądu zmiennego, ale z tą różnicą, że organizm ludzki składa się głównie z płynów, gdzie podstawowym rodzajem ładunku nie są małe elektrony, ale jony, czyli duże atomy, które posiadają albo nadmiar elektronów (jony ujemny) albo ich niedobór (jony dodatnie).

Poddanie takiego układu biologicznego działaniu szybkozmiennego pola elektrycznego doprowadza do następujących efektów na poziomie komórkowym:

• efekt mechaniczny – mikrocyrkulacje (przemieszczenie) płynów, zarówno w układzie limfatycznym jak i krwionośnym, związane z ruchami „posuwisto-zwrotnymi” jonów w polu elektrycznym.
• efekt biologiczno-chemiczny – rozszerzenie naczyń krwionośnych, które zwiększa lokalny przepływ krwi i w konsekwencji lepsze zaopatrzenie komórek w tlen oraz substancje odżywcze, przy jednocześnie lepszym odprowadzeniu produktów przemiany materii (szybszy metabolizm komórkowy). Również, wzrost produkcji ATP.
• efekt termiczny – wewnętrzne podwyższenie temperatury tkanki w wyniku efektu Jule’a.
• efekt elektryczny – wpływ na proliferację (namnażanie się) różnych typów komórek.

Różne efekty biologiczne zależą w pewnym stopniu od tego, jaką częstotliwość posiada aplikowany prąd radiofrekwencyjny. Szczególnie korzystne rezultaty zaobserwowano przy częstotliwościach od 448 kHz do 570 kHz, gdzie oprócz miejscowej hipotermii indukowanej elektrycznie, dochodzi ponadto do stymulacji różnych mechanizmów molekularnych wywołanych polem elektrycznym, zarówno o charakterze oporowym, jak i pojemnościowym.

Tryb pojemnościowy i oporowy

Terapia TECAR stosuje dwa tryby pracy: pojemnościowy lub oporowy. Wybór trybu pracy przez operatora urządzenia zależy od tego, jaki rodzaj tkanek ma być leczony. W zależności od tego, jaki tryb zostanie wybrany, stosowany jest odmienny rodzaj elektrody aktywnej.

W trybie pojemnościowym stosuje się elektrodę z izolatorem (dielektrykiem), który oddziela część metalową elektrody od skóry tworząc jeden duży kondensator. Większość efektów ma miejsce w bezpośredniej okolicy izolatora, czyli tuż pod powierzchnią skóry, gdzie została przyłożona izolowana elektroda oraz w dalszych tkankach miękkich, które z uwagi na większą zawartość wody (elektrolitu) posiadają dobrą przewodność. Są to przede wszystkim mięśnie oraz układ limfatyczny.

Zabiegi w trybie pojemnościowym mają charakter bardziej specjalistyczny i pozwalają na łatwiejszą kontrolę miejsca poddanego leczeniu. Poprawiają lokalne krążenie płynów, rozluźniają napięte mięśnie i przyspieszają regenerację komórek.

W trybie oporowym, metalowa elektroda bezpośrednio dotyka skóry. Główna koncentracja energii i zarazem efektów biologicznych następuje wtedy w tkankach o wyższej rezystywności, z reguły o mniejszej ilości wody, jak kości, stawy, główne ścięgna, rozścięgna, wiązadła, czy tkanka chrzęstna.

Zabiegi w trybie oporowym zapewniają większą intensywność terapii. Lepiej sprawdzają się w przewlekłych stanach chorobowych, w których dochodzi do większej włóknistości i większego stopnia zwyrodnienia tkanek. Co istotne, efekty lecznicze mają miejsce w tkankach głębokich bez powstawania ubocznych skutków w tkankach powierzchniowych.

Oba tryby działania różnią się przede wszystkim rodzajem używanej elektrody aktywnej (izolowana w trybie pojemnościowym i nieizolowana w trybie oporowym), co wymusza odmienny sposób koncentrowania się energii prądowej w tkankach. W przypadku trybu pojemnościowego, główna część energii koncentruje się w tkankach znajdujących w bliskości izolowanej elektrody, gdyż elektroda ta jest głównym kondensatorem prądowym całego obwodu elektrycznego.

Niezależnie jednak od zastosowanego trybu (t.j. od rodzaju zastosowanej elektrody aktywnej), zjawiska o charakterze oporowym i pojemnościowym występuje w różnych miejscach na całej drodze oddziaływania zmiennego pola elektrycznego od elektrody aktywnej do elektrody odniesienia.

Zjawiska te nie posiadają charakteru typowego przepływu prądowego, gdyż prąd w strukturach biologicznych przybiera postać bardziej „przemieszczania” się jonów, które są zamknięte w elektrolicie cytoplazmy otoczonej błoną komórkową. Błona komórkowa tworzy z kolei kondensator i po obu jej stronach gromadzą się ładunki (jony). Każdy taki ruch jonów, czy to oporowy czy pojemnościowy, ma korzystne i różnorodne oddziaływanie lecznicze, w szczególności zwiększa lokalną temperaturę.

Zjawiska oporowo-pojemnościowe można rozpatrywać również na poziomie struktur tkankowych. Na przykład tkanka kostna ma z jednej strony charakter materiału oporowego, ale jest zarazem dielektrykiem pomiędzy tkankami miękkimi przylegającymi do przeciwległych elektrod. Nie ma to jednak w tym wypadku aż tak dużego znaczenia, gdyż im bliżej bardzo dużej elektrody odniesienia, tym gęstość energii zmniejsza się i efekty lecznicze stają się mniej znaczące. W przypadku tkanki kostnej większe znaczenie może mieć natomiast to, że gęstość energii zwiększa się na powierzchni kości, co korzystnie wpływa na przyczepy ścięgien i wiązadeł oraz na tkankę chrzęstną stawów.

Poziomy energii

Zakres efektów leczniczych występujących w diatermii opartej o metodę TECAR zależy od poziomu energii emitowanej przez urządzenie w kierunku leczonych tkanek. Badania kliniczne wyróżniają tu 3 charakterystyczne poziomy energii, które fizjoterapeuta powinien wziąć pod uwagę, aby zmaksymalizować skuteczność zabiegu.

#1 Niski poziom energii – atermiczny efekt biostymulacyjny

Stosowany jest przeważnie przy stanach ostrych i odpowiada za następujące efekty:

• Aktywacja tlenowych przemian energetycznych.
• Wzrost produkcji ATP.
• Większe mikrokrążenie.

Pomimo wzmożenia tak wielu procesów biologicznych, pacjent odczuwa bardzo słabe ciepło lub w ogóle nie czuje ciepła.

#2 Średni poziom energii – lepsze lokalne krążenie

Następuje lekki i odczuwalny wzrost temperatury na leczonym obszarze, co doprowadza do następujących efektów:

• Wazodylatacja tętnicza i żylna (rozszerzenie naczyń krwionośnych).
• Większy przepływ krwi.
• Wzrost przemian energetycznych.
• Wzrost konsumpcji tlenu.

#3 Wysoki poziom energii – znaczący efekt endotermiczny

Wzrost temperatury jest znaczący i wyraźnie odczuwalny, czego efektem jest:

• Dalszy wzrost lokalnego krążenia i przepływu krwi.
• Większy przepływ limfatyczny i drenaż.
• Wysoki poziom przemian energetycznych.
• Uruchomienie mechanizmów termoregulacyjnych.

Emisja impulsowa

Kolejnym pojęciem wymagającym wyjaśnienia w kontekście działania metody TECAR jest emisja impulsowa, zwana też emisją modulowaną. Polega ona na emisji prądu w sposób przerywany. Okres, w którym ma miejsce emisja prądu nazywamy impulsem, po którym następuje przerwa w emisji. Podstawowym parametrem opisującym emisję impulsową jest tzw. cykl pracy (duty cycle), który określa procentowy udział czasu trwania impulsu w pełnym okresie trwania impulsu wraz z przerwą. Wyjaśnia to poniższy rysunek.

Dzięki emisji impulsowej istnieje możliwość ograniczenia emitowanej energii bez zmniejszania amplitudy prądu, co pozwala na efektywną biostymulację tkanek na niskim poziomie energii, tzn. bez ryzyka nadmiernego rozgrzewania tkanek. Dzieje się tak dzięki temu, że energia cieplna zgromadzona w trakcie trwania impulsu ulega rozproszeniu podczas przerwy między impulsami.

Emisja impulsowa pozwala na wykonywanie między innymi tzw. zabiegów atermicznych czyli pozbawionych efektu rozgrzewania tkanek i zarazem efektu rozszerzania naczyń, co jest istotne w leczeniu niektórych ostrych stanów urazowych i zapobiega nawrotowi bólu. Emisję impulsową można również wykorzystać w zabiegach dostarczania środków farmakologicznych poprzez skórę, w podobny sposób, jak to ma miejsce w zabiegach jonoforezy.

Zabiegi wykorzystujące emisję impulsową stosują przeważnie tryb oporowy.

Przeczytaj również:

• Radiofrekwencja i terapia TECAR, czyli diatermia długofalowa
• Diatermia TECAR w kosmetologii