Słownik terminów

Niniejszy słownik terminów pozwala osobom nie mającym na co dzień do czynienia z problematyką ochrony zdrowia przybliżyć zawiłości semantyczne, jakie można spotkać w sklepie diaMedica.

American Heart Association (AHA)
Amerykańskie Stowarzyszenie ds. Serca. Organizacja non-profit wspierająca różne działania związane ze zwalczaniem chorób serca, w szczególności niedopuszczające do kalectwa i zgonów spowodowanych chorobami układu krążenia i zawałem serca. Stowarzyszenie to jest autorem szeregu rekomendacji dotyczących zasad pomiaru ciśnienia krwi i wymagań, jakie powinny spełniać aparaty do pomiaru ciśnienia tętniczego krwi.

Aneroidowy ciśnieniomierz (zegarowy, sprężynowy)
Rodzaj ciśnieniomierza, który wykorzystuje elementy mechaniczne w przeniesieniu wartości ciśnienia w systemie pomiarowym na wartość na skali. Inna nazwa: sprężynowe, zegarowe, mechaniczne. więcej …

Automatyczny ciśnieniomierz
W pełni automatyczne ciśnieniomierze elektroniczne, występujące jako urządzenia nadgarstkowe lub naramienne. Stosowane są zwykle do użytku domowego.

CE
Oznakowanie na urządzeniu informujące o zgodności z europejskimi normami technicznymi dyrektywy tzw. „Nowego Podejścia” Unii Europejskiej. Wyroby oznaczone znakiem CE nie powinny być szkodliwe dla zdrowia oraz dla środowiska naturalnego, również na wszystkich etapach wytwarzania produktu. W obrocie sprzętem medycznym na terenie państw UE mogą znajdować się wyłącznie wyroby oznaczone znakiem CE. W Polsce reguluje to Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o wyrobach medycznych (Dz.U.2004.93.896 oraz 2005.64.565).

Deflacja
Terminem tym określa się „wypuszczenie” powietrza z balonu mankietu ciśnieniomierza przez zaworek kontrolny aparatu. Następuje zmniejszenie poziomu ciśnienia w układzie.

Hi-End
Termin ten jest równoznaczny z terminem „Ultimate”, czyli czegoś wzorcowego, o najbardziej wyrafinowanej technologii. Najwyższej klasy. Termin ten stosowany jest najczęściej w odniesieniu do sprzętu przekraczającego w znacznym stopniu normy.

Inflacja
Terminem tym określa się „napompowanie” balonu mankietu ciśnieniomierza. Następuje wzrost poziomu ciśnienia w układzie.

Kalibracja
Proces służący wzorcowaniu przyrządu pomiarowego. Ciśnieniomierze powinny być okresowo kalibrowane, aby pomiar ciśnienia tętniczego, dokonywany za pomocą urządzenia był wiarygodny i dokładny. Ciśnieniomierze elektroniczne powinny być kalibrowane raz na rok, podobnie aneroidowe. Wyjątkiem jest tu natomiast ciśnieniomierz Greenlight 300, który przez okres 4 lat nie wymaga żadnej okresowej kalibracji ze względu na samokalibrację za każdym razem, kiedy jest włączany.

Korotkowa metoda pomiaru
Osłuchowa metoda pomiaru ciśnienia tętniczego krwi, cechująca się dużą dokładnością pomiarów. Ciśnienie skurczowe i rozkurczowe określane jest na podstawie tonów dźwiękowych (tzw. tonów Korotkowa) odsłuchiwanych za pomocą stetoskopu i występujących podczas stopniowego zmniejszania ciśnienia powietrza (deflacji) w mankiecie. Ciśnienie powietrza wskazywane przez manometr (analogowy lub cyfrowy) przy pojawieniu się pierwszej fali tętna odpowiada ciśnieniu skurczowemu krwi. Ciśnienie rozkurczowe krwi odpowiada natomiast wskazaniu manometru w sytuacji, gdy odbierane tony przestaną być słyszalne. Gdy tony są słyszalne cały czas, nawet przy wskazaniu 0 mmHg, to za ciśnienie rozkurczowe przyjmuje się wskazanie w momencie największego i wyraźnego ściszenia tonów.

Lateks
Sok mleczny drzewa kauczukowego. Wykonuje się z niego elementy gumowe, w tym stosowane w sprzęcie medycznym. Niestety, posiada właściwości alergizujące i część ludzi (na szczęście niewielka) jest uczulona na wyroby z lateksu. Droższe rodzaje sprzętu nie posiadają lateksu w elementach budowy. Szczególnie istotne jest to w przypadku worków inflacyjnych mankietów do ciśnieniomierzy.

Manometr
Część ciśnieniomierza krwi odpowiedzialna za pomiar wartości ciśnienia powietrza w mankiecie. Manometry można podzielić na: analogowe (rtęciowe i aneroidowe) oraz cyfrowe (czujnik elektroniczny).
Dzięki pomiarowi cisnienia powietrza w mankiecie, można następnie określić ciśnienie krwi, tzn. jego wartość skurczową i rozkurczową. Istnieją dwie metody określania tych wartości ciśnień: metoda osłuchowa (manualna, wykonywana na podstawie oceny tonów Korotkowa) oraz oscylometryczna (elektroniczna za pośrednictwem mikroprocesora).

Niedociśnienie tętnicze, hypotonia
Niskie ciśnienie tętnicze krwi jest równie niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze. Jest często lekceważone w diagnostyce i terapii, lecz u osób w podeszłym wieku może być przyczyną groźnych powikłań, łącznie z udarem niedokrwiennym mózgu. Diagnozę niedociśnienia krwi najlepiej prowadzić poprzez codzienny pomiar ciśnienia krwi przez samego pacjenta i zapis na karcie pomiaru. Pomiar w ośrodku zdrowia zawsze łączy się ze stresem lub wysiłkiem pacjenta, przez co wartości pomiaru są często fałszywie niskie.

Norma EN-1060
Norma, jaką muszą spełniać ciśnieniomierze, aby mogły być stosowane w pomiarze ciśnienia tętniczego krwi. Wg tej normy, dokładność pomiaru powinna wynosić co najmniej +/- 3 mm Hg (słupa rtęci). Ciśnieniomierze elektroniczne, wykorzystujące metodę oscylacyjną pomiaru mają większą tolerancję, lecz najczęściej spełniają warunki normy EN- 1060.

Odporność na wstrząsy manometru
Właściwość urządzenia pomiarowego, polegająca na tym, że niewielkie wstrząsy, spowodowane upadkiem z łóżka chorego czy biurka na podłoże nie powodują (zazwyczaj) uszkodzenia lub rozkalibrowania manometru. Odporność w zakresie prawidłowego użytkowania świadczy o względnej odporności na udary mechaniczne, ograniczające się do występujących podczas codziennej pracy z urządzeniem, lecz nie gwarantującej ochrony przed skutkami upadku na podłoże z wysokości i innych wstrząsów mechanizmu.

Oscylometryczna metoda pomiaru
Metoda pomiaru ciśnienia tętniczego krwi polegająca na pomiarze zmian ciśnienia powietrza w mankiecie. Za detekcję ciśnienia odpowiada elektroniczny czujnik ciśnienia. Ciśnienie skurczowe i rozkurczowe jest szacowane na podstawie analizy amplitud oscylacji ciśnienia powietrza podczas stopniowego zmniejszania ciśnienia (deflacji) w mankiecie (czyli nie na podstawie tonów dźwiękowych, jak w metodzie osłuchowej). Metoda oscylometryczna stosowana jest przede wszystkim w ciśnieniomierzach elektronicznych (automatycznych) przeznaczonych do użytku domowego oraz do monitorowania ciśnienia krwi w warunkach ambulatoryjnych. Nie jest tak dokładna, jak osłuchowa metoda Korotkowa, ale jest prosta i wygodna w zastosowaniu.

Two-Tone
Jest to opatentowana przez Tytan Medical Corp. budowa membrany stetoskopu, polegająca na umożliwieniu osłuchiwania tonów o niskiej i wysokiej częstotliwości osobno, w zależności od siły nacisku membraną głowicy. Przy lekkim nacisku osłuchiwane są tony od 15 do 100 Hz, przy nacisku silniejszym zaś tony powyżej 100 Hz do ponad 1000 Hz. Firma ADC posiada podobny system o nazwie Multifrequency dla niektórych stetoskopów linii ADSCOPE.