Analizatory składu ciała firmy Charder należą do jednych z najnowocześniejszych urządzeń tego rodzaju na rynku. Poniżej znajduje się porównanie dwóch flagowych analizatorów Charder, modeli MA601 oraz MA801. Oba urządzenia, to w pełni profesjonalne medyczne wagi analityczne z klasą dokładności III (OIML). Dedykowane zarówno dla jednostek typowo medycznych, ale również do ośrodków fizjoterapii, centrów fitness, ośrodków leczenia otyłości, sanatoriów i innych placówek zainteresowanych nowoczesnymi analizatorami bazującymi na analizie bioimpedancji (BIA) ludzkiego ciała.

Model MA601 jest zdecydowanie wystarczającym w typowych zastosowaniach i jednocześnie jest rozwiązaniem dużo tańszym od modelu MA801. Wykorzystuje 3 częstotliwości sygnału prądowego. Oferuje praktyczne wszystkie wskaźniki różnych pomiarów stosowane w analityce bioimpedancyjnej składu ciała prezentując je dodatkowo  w bardzo czytelny sposób na wydruku raportu końcowego. Dzięki składanej kolumnie i małej wadze własnej, może być w łatwy sposób przemieszczany w różne miejsca.

Model MA801 wykorzystuje 5 częstotliwości, co jeszcze bardziej zwiększa precyzję pomiarów i jest dedykowany do specjalistycznych zastosowań. Istotną zaletą modelu MA801 jest rozszerzenie klasycznego badania BIA o wektorową analizę impedancji bioelektrycznej (BIVA), co pozwala na zaawansowaną analizę zdrowia komórkowego szczególnie u pacjentów z zaburzoną gospodarką wodną, gdzie BIVA wykazuje większą dokładność w porównaniu z BIA. Model MA801 posiada oczywiście wszystkie funkcjonalności modelu MA601, ale bez możliwości łatwego składania kolumny do transportu.

	MA 601	MA 801
Ilość częstotliwości	3	5
Częstotliwości	5, 50, 250 KHz	5, 20, 50, 100, 250 KHz
Raporty końcowe	Standardowy Dzieci	Medyczny Standardowy Dzieci
Zawartość wody (ICW, ECW, TBW)
Zawartość białka
Zawartość ninerałów
Masa tłuszczowa (BFM)
Masa beztłuszczowa (FFM)
Miękka masa beztłuszczowa (SLM)
Masa mięśni szkieletowych (SMM)
Przemiana materii (BMR, TEE)
Wskaźniki: BMI, SMI, FFMI, ASMI
Procent tkanki tłuszczowej (PBF)
Stosunek talia-wzrost (WS/W)
Stosunek talia-biodro (WHR)
Tłuszcz trzewny (cm2)
Poziom tłuszczu trzewnego
Kąt fazowy
Jakość mięśni (siła chwytu)
BIVA
Percentyle tkanki tłuszczowej
Waga całkowita z funkcją TARA
Klasa dokładność wagi (wg OIML)	III	III
Nośność w całym zakresie	300 kg	300 kg
Kolorowy ekran dotykowy	7″ (800×480)	10″ (800×1080)
Komunikaty głosowe (j.polski)
Czas pomiaru	do 45s	do 50s
Przesyłanie danych
Waga własna	12 kg	31 kg
Składana kolumna
Bezpłatne oprogramowanie

Poniżej przedstawiono kilka technicznych aspektów, które powinny pomóc w lepszym zrozumieniu technologii analizy składu ciała za pomocą pomiaru impedancji bioelektrycznej.

Jak działa analiza impedancji bioelektrycznej (BIA)?

Technologia BIA polega na przepuszczeniu przez ludzkie ciało prądu zmiennego między czterema kończynami, aby porównać ze sobą różne właściwości oporu w zależności od częstotliwości sygnału. Opór, który w przypadku prądu zmiennego nazywamy impedancją (Z), można podzielić na dwie składowe:

• Rezystancja (R), która charakteryzuje obwód przewodzący prąd i nie zależy od częstotliwości prądu (jest jednakowa dla prądu zmiennego i stałego). Zmiana wielkości prądu ściśle podąża w takim obwodzie za zmianami napięcia. Rezystancja mocno zależy od ilości wody w organizmie, w szczególności w przestrzeniach międzykomórkowych a także od wielkości tkanki tłuszczowej.
• Reaktancja (Xc), która charakteryzuje obwód o charakterze pojemnościowym. Zmiana wielkości prądu jest w tym przypadku przesunięta w czasie względem zmian napięcia (dokładnie 0 90 stopni). Reaktancja ściśle zależy od częstotliwości prądu oraz właściwości komórek tkankowych (mięśnie, tłuszcz, kości itd.) do gromadzenia ładunków elektrycznych, co wynika z istnienia błon komórkowych, które z elektrycznego punktu widzenia działają jak kondensator. Przy większych częstotliwościach, np. 50 KHz, ruch ładunków elektrycznych (o charakterze drgań, a nie stałego przepływu) odbywa się również wewnątrz komórek, pomimo że błona obejmująca komórki stanowi dla tych ładunków barierę. Reaktancja jest niska dla tkanek zawierających dużo wody i elektrolitów i wysoka dla tkanki tłuszczowej a w szczególności dla kości.

Właśnie proporcje różnych struktur tkankowych w naszym ciele wraz z różną zawartością wody i minerałów decydują o odmiennościach charakterystyki prądowej całego układu przewodzącego, co jest przedmiotem analizy. Okazuje się, że zmierzony zestaw różnych parametrów elektrycznych jest całkiem spory i wystarczający, aby uzyskać wiele ważnych informacji diagnostycznych a analizie podlega przecież prąd przepływający przez różne segmenty ciała. Wzajemne kombinacje pozyskanych w ten sposób danych wraz z innymi danymi, jak wzrost, wiek, płeć czy etniczność, można metodami statystycznymi skorelować w miarę dokładnie z pomiarami struktury składu ciała uzyskanymi metodami obrazowania bazującymi głównie na technice rentgenowskiej. Złotym standardem jest tu przede wszystkim absorpcjometria promieniowania X o dwóch energiach (DEXA), czy tomografia komputerowa (CT). Algorytmy stosowane w analizatorach firmy Charder zostały opracowane przy ścisłej weryfikacji ze strony złotych standardów.

Czym jest kąt fazowy?

Warunkiem przepływu ładunków elektrycznych czyli prądu jest różnica potencjałów czyli napięcie. Im wyższe napięcie, tym większe natężenie prądu, ale niekoniecznie tak jest w przypadku zmiennego napięcia, gdy pojawi się ono np. po obu stronach błony komórkowej czy innej bariery rozdzielającej dwa ośrodki przewodzące wypełnione ładunkami elektrycznymi. Różnica potencjałów doprowadzi do zgromadzenia się po obu stronach błony ładunków elektrycznych o przeciwnej polaryzacji (jonów). Największy ruch (przepływ) tych ładunków będzie jednak nie wtedy, gdy ta różnica potencjałów będzie największa, ale wtedy gdy największa będzie szybkość zmiany napięcia.

Innymi słowy, gdy ośrodek ma charakter wyłącznie pojemnościowy (reaktancja), to jeśli napięcie zmienia się sinusoidalnie, wtedy natężenie osiągnie najwyższą wartość, gdy napięcie na sinusoidzie będzie przechodzić przez zero (najbardziej stromy odcinek). Natomiast, gdy wartość napięcia wypłaszczy się na szczycie sinusoidy, przepływ prądu będzie zerowy, ponieważ zmiana napięcia w tym krótkim momencie czasu jest praktycznie zerowa. Przebieg sinusoidy prądowej jest przesunięty w stosunku do sinusoidy napięciowej dokładnie o 90°.

Ośrodek biologiczny budujący tkanki naszego ciała ma charakter zarówno przewodzący (rezystancyjny) jak i pojemnościowy (reaktancyjny), co oznacza, że sinusoida przebiegu prądowego jest przesunięta względem sinusoidy przebiegu napięcia o pewien kąt pomiędzy 0° a 90°. Przesunięcie to na osi „x” określa się właśnie jako kąt fazowy (przesunięcie fazowe), w skrócie PA (phase angle). Pojęcie kąta fazowego można również wyjaśnić za pomocą wektora impedancji, który jest wyznaczany przez dwie składowe: reaktancję i rezystancję. Kąt fazowy wyznacza nachylenie wektora impedancji, co obrazuje poniższy rysunek, gdzie widać również, jak impedancja zależy od częstotliwości.

Wartość kąta fazowego organizmu zmierzona za pomocą analizatora składu ciała dostarcza bardzo ogólną, ale istotną informację o stanie naszego zdrowia komórkowego. W typowych sytuacjach, waha się od 5° do 7°. Duży kąt fazowy oznacza dobry stan komórkowy naszego organizmu, prawidłową integralność błon komórkowych, ale wraz z wiekiem wielkość kąta fazowego zmniejsza się. Zależy ona również od płci i grupy etnicznej.

Mały kąt fazowy świadczy o gorszym stanie zdrowia komórkowego, co może być wywołane np. osłabionym metabolizmem, niedożywieniem, czy zbytnim wyniszczeniem organizmu. Może też być biomarkerem prognostycznym ważnych chorób. Badania wykazały ponadto, że kąt fazowy posiada wysoką korelację z wyższymi wskaźnikami przeżycia w warunkach interwencji medycznej. Wielkość zmierzonego kąta fazowego jest zatem ważnym wskaźnikiem zdrowia, dzięki czemu stanowi dodatkową wartość diagnostyczną w stosunku do klasycznej analizy składu ciała.

Oba modele MA601 oraz MA801 mierzą kąt fazowy całego ciała dla częstotliwości 50 KHz, a w przypadku modelu MA801 jest on dodatkowo przedstawiany na wykresie, który pozwala ocenić zmierzony kąt fazowy na tle danej populacji.

Czym jest BIVA?

BIVA, czyli wektorowa analiza impedancji bioelektrycznej jest rozszerzeniem analizy kąta fazowego o analizę długości wektora impedancji, dzięki czemu można np. rozróżnić dwa różne stany fizjologiczne, którym odpowiada ten sam kąt fazowy. Uzyskujemy w ten sposób więcej informacji diagnostycznych, ponieważ jednocześnie posiadamy informacje o stopniu nawodnienia oraz o masie komórkowej, czemu odpowiadają 4 obszary (ćwiartki) wykresu. Obliczenia są wykonywane z zastosowaniem tej samej częstotliwości 50 KHz.

Istotą BIVA jest jednak klasyfikacja składu ciała w odniesieniu do populacji referencyjnej z zastosowaniem tzw. elips tolerancji. Każda elipsa jest wykreślona wektorem impedancji składającym się ze składowej rezystancji (R) i reaktancji (Xc) po znormalizowaniu wg wzrostu (H). Wykres posiada trzy takie elipsy odpowiadające odpowiednio 50%, 75% oraz 95% percentylom populacji, co oznacza jaki procent populacji znajduje się wewnątrz każdej elipsy. Jeśli przykładowo obliczona wartość impedancji pacjenta po podzieleniu przez wzrost „wpada” w elipsę 75%, to oznacza to, że w tym obszarze znajduje się 75% populacji (zawężonej do płci, wieku i grupy etnicznej). Wartości poza elipsą 95% są uważane za nieprawidłowe.

Bardzo krótki wektor impedancji oznacza nadmierne nawodnienie organizmu, natomiast bardzo długi wektor impedancji oznacza nadmierne odwodnienie , ale nawet średniej długości wektor impedancji może oznaczać nieprawidłowy stan fizjologiczny, jeśli udział tkanek miękkich jest zbyt wysoki lub zbyt niski.

BIVA znajduje szerokie zastosowanie w diagnostyce i leczeniu wielu chorób skutkujących nieprawidłową gospodarką wodną, w chorobach żywieniowych oraz w medycynie sportowej. W przypadku analizatorów firmy Charder, funkcja ta jest oferowana tylko przez model MA801 i jest wykonywana automatycznie w ramach całego pomiaru a wykres elips tolerancji znajduje się na każdym medycznym raporcie końcowym.

Pomiar wieloczęstotliwościowy

Analizatory Charder wykorzystują kilka częstotliwości prądu w celu uzyskania dokładnych wyników. Wynika to ze zróżnicowanej „czułości” różnych częstotliwości na różne struktury tkankowe. Prądy o niskiej częstotliwości mają tendencję łatwiejszego przechodzenia w przestrzeniach zewnątrzkomórkowych (ECW), natomiast prądy o wyższych częstotliwościach łatwo przechodzą przez błony komórkowe z uwagi na czynnik reaktancyjny (pojemnościowy).

Zastosowanie trzech częstotliwości: 5, 50 i 250 KHz, jest w zupełności wystarczające, aby uzyskać zadowalającą dokładność analizy składu ciała. Zastosowanie 5 częstotliwości 5, 20, 50, 100, 250 KHz, jak w modelu MA801, zapewnia precyzję pomiaru istotną dla najbardziej wymagających procedur diagnostycznych. Stosowanie wyższych częstotliwości powyżej 250 KHz nie wnosi znaczącej poprawy dokładności. Pamiętajmy ponadto, że większa ilość częstotliwości wykorzystywanych podczas pomiaru wydłuża całkowity czas badania pacjenta.

Pozostałe informacje

• Zrozumienie analizy tkanki tłuszczowej
• Wideo: Jak uzyskać bardziej dokładny pomiar składu ciała? (ang.)

MyOnyx jest nowoczesnym rozwiązaniem przeznaczonym dla lekarzy i fizjoterapeutów umożliwiającym precyzyjne monitorowanie i trening mięśni za pomocą metody biofeedback EMG oraz elektrostymulacji, z możliwością dokupienia również modułu do biofeedback’u ciśnieniowego. Znajduje zastosowanie przede wszystkim w terapii nietrzymania moczu, w rehabilitacji po udarze mózgu i w leczeniu wielu innych chorób neurologicznych. Urządzenie jest produkowane przez kanadyjską firmę Thought Technology jako następca modelu znanego pod nazwą MyoTrack Infinity.

MyOnyx jest urządzeniem przenośnym i prostym w obsłudze, które bez problemu mieści się w dłoni. Może działać zarówno poprzez wbudowany akumulator jak i po podłączeniu do sieci. W zależności od wersji, może działać w trzech konfiguracjach:

1. Tryb autonomiczny – bez zewnętrznej kontroli.
2. Tryb zdalny – pod kontrolą aplikacji MyOnyx Mobile zainstalowanej na dowolnym tablecie z systemem Android.
3. Tryb komputerowy – pod kontrolą programu BioGraph Infinity zainstalowanego na komputerze (lub laptopie).

W trybie autonomicznym, urządzenie pełni jedynie rolę elektrostymulatora oferującego aż 4 kanały stymulacji i trzy rodzaje stymulacji:

• NMES – elektrostymulacja nerwowo-mięśniowa (EMS)
• TENS – elektrostymulacja przeciwbólowa
• MET – elektrostymulacja mikroprądami.

Aby w pełni wykorzystać możliwości urządzenia MyOnyx, tj. biofeedback EMG oraz ETS, należy je podłączyć bezprzewodowo albo do tabletu (tryb zdalny) albo do komputera (tryb komputerowy). W tym wypadku, aparat MyOnyx pełni rolę jednostki wykonawczej, która jest sterowana przez specjalistyczne oprogramowanie zewnętrzne zainstalowane na dowolnym tablecie z systemem Android lub na komputerze z systemem Windows. Do zabiegów biofeedback EMG i ETS można wykorzystywać dwa kanały urządzenia.

Oddzielenie jednostki wykonawczej od oprogramowania (na tablecie lub komputerze) daje dużo większe możliwości w porównaniu z innymi spotykanymi na rynku rozwiązaniami opartymi na pojedynczym urządzeniu, zarówno w zakresie programów treningowych, jak i funkcji analitycznych.

System MyOnyx można nabyć w dwóch wersjach handlowych:

Wersja	Tryb
	Autonomiczny	Zdalny (MyOnyx Mobile)	Komputerowy (Biograph Infinity)
Podstawowa (T9020)
Rozszerzona (T9030)

Wersja podstawowa MyOnyx w wielu wypadkach jest zupełnie wystarczająca, ponieważ instalowana na tablecie aplikacja MyOnyx Mobile posiada naprawdę sporo możliwości. Wersja rozszerzona, która wykorzystuje oprogramowanie BioGraph Infinity z modułem MyOnyx Rehab Suite, posiada jeszcze bardziej zaawansowane funkcje i jest rozwiązaniem dla bardziej wymagających i doświadczonych użytkowników. Program Biograph Infinity nie posiada jedynie trybu elektrostymulacji oraz ETS.

Zamiast zakupu od razu wersji rozszerzonej, można też najpierw nabyć samą wersję podstawową, a następnie po jakimś czasie dokupić program BioGraph Infinity, co sumarycznie będzie tylko nieznacznie droższym rozwiązaniem.

Kolejną zaletą systemu MyOnyx jest możliwość dokupienia (zarówno do wersji podstawowej, jak i rozszerzonej) specjalnego moduł do biofeedbacku ciśnieniowego zaopatrzonego w pneumatyczną sondę dopochwową. O ile sygnał EMG doskonale odzwierciedla aktywność elektryczną mięśni związaną z wysiłkiem wywieranym na układ nerwowo-mięśniowy, tak pomiar ciśnienia w dopochwowej sondzie pneumatycznej pokazuje nam bezpośrednio rzeczywistą siłę mięśni, co może być lepszym wskaźnikiem oceny postępów leczenia. Sygnał EMG pozostaje jednak bardziej precyzyjnym wskaźnikiem niektórych funkcji kontrolnych i pozwala na ocenę spoczynkowego stanu mięśni.

MyOnyx to urządzenie wysokiej jakości, zaprojektowane z myślą o profesjonalistach w dziedzinie fizjoterapii, którzy poszukują niezawodnego rozwiązania z możliwością wykonywania zabiegów w dowolnym miejscu.

Prezentacje i materiały

Poniżej znajduje bogaty materiał filmowy dotyczący systemu MyOnyx (w języku angielskim).

Wprowadzenie do MyOnyx (webinar)

Omówienie możliwości MyOnyx na tle współczesnych technologi detekcji i wizualizacji powierzchniowych sygnałów EMG wykorzystywanych w metodzie Biofeedback.

Instalacja aplikacji MyOnyx Mobile

Podstawowe ekrany aplikacji MyOnyx Mobile

Wykonanie sesji biofeedback EMG

Wykonanie sesji ETS

Elektrostymulacja MyOnyx w trybie autonomicznym

Elektrostymulacja MyOnyx z poziomu aplikacji MyOnyx Mobile

Krótka prezentacja urządzenia MyOnyx oraz aplikacji MyOnyx Mobile przeprowadzona przez fizjoterapeutę.

Biofeedback sEMG w leczeniu chorób układu nerwowo-mięśniowego

Biofeedback z terapii mięśni dna miednicy

Linia profesjonalnych laserów leczniczych PHYSIOLASER włoskiej firmy Globus obejmuje zarówno lasery niskoenergetyczne o mocy do 2W, jak i wysokoenergetyczne urządzenia o mocy 6W oraz 12W. Aparaty PHYSIOLASER występuje w dwóch wersjach sprzętowych. Z jednej strony, jako bardzo małe, podręczne i zasilane akumulatorowo aparaty, które bez problemu można utrzymać w dłoni. Z drugiej strony oferowane są urządzenia w wersji PRO, w nieco większej obudowie, odpowiednie do wygodnego umiejscowienia na stoliku, przy zachowaniu możliwości zasilania akumulatorowego.

W zależności od wersji, aparaty mogą współpracować z różnymi głowicami diodowymi na rękojeści. Modele o mniejszej mocy (500 i 1000 mW) wykorzystują mniejszą rękojeść z emisją światła 808 nm i optyką 11mm, natomiast modele o większej mocy mogą występować jeszcze z rękojeścią o emisji 980 lub 1064 nm i z optyką 11 lub 22 mm.

Poniższa tabela przedstawia porównanie trzech najważniejszych modeli laserów PHYSIOLASER firmy Globus.

Physiolaser	1000	6.0	12.0 PRO
Moc szczytowa	1W	6W	12W
Wiązka 808 nm
Wiązka 980 nm	–	opcja	opcja
Wiązka 1064 nm	–	opcja	opcja
Optyka 11 mm (0,95cm2)
Optyka 22 mm (3,8 cm2)	–	opcja
Programy medyczne 808 nm	23	60	74
Programy medyczne 980 nm	–	28	28
Programy urody 808nm	17	–	–
Wymiary	160x99x35		220x170x60
Zasilanie	Sieć + akumulator
Przycisk awaryjny
Funkcja APL
Okulary w komplecie

Model PHYSIOLASER 1000 (moc 1W) jest laserem niskoenergetycznym i w zupełności wystarcza w typowych zabiegach biostymulacyjnych, gdzie priorytetem jest również bezpieczeństwo pacjenta. Jako jedyny z przedstawionych modeli posiada pogramy dedykowane do zastosowań kosmetologicznych. Modele PHYSIOLASER o mocy 6W i 12W zalicza się już do laserów wysokoenergetycznych, które wymagają dużo większego reżimu zachowania bezpieczeństwa, ale afekty terapeutyczne uzyskujemy w tym wypadku szybciej, szczególnie w tkankach położonych głębiej.

Poniższy rysunek obrazuje głębokość oddziaływania poszczególnych modeli dla typowych czasów trwania zabiegu.

Laser PHYSIOLASER są doskonałym rozwiązaniem dla gabinetów fizjoterapii szukających kompaktowego, wydajnego i łatwego w obsłudze urządzenia do laseroterapii, gdzie istotną funkcją jest również możliwość pracy na akumulatorze, np. w domu u pacjenta, czy w klubach sportowych. Wszystkie modele PHYSIOLASER zapewniają odpowiednie warunki bezpieczeństwa wymagane we współczesnej laseroterapii, jak kontrola emitowanej energii oraz specjalny przycisk awaryjny, który może być użyty przez pacjenta w chwili uczucia zagrożenia, aby natychmiast przerwać emisję wiązki laserowej.

Oprócz laserów serii PHYSIOLASER, firma GLOBUS oferuje lasery serii PODCARE, dedykowane do podologii i posiadające moce 2W, 6W lub 12W. Jedyną różnicą pomiędzy obiema seriami jest lista preinstalowanych programów, która w przypadku serii PODCARE obejmuje programy medyczne dostosowane specjalnie do celów podologicznych.

Diatermia TECAR należy do jednych z najbardziej skutecznych metod leczniczych stosowanych nie tylko w fizjoterapii, ale również w kosmetologii, gdzie zaliczana jest do grupy metod zabiegowych określanych jako radiofrekwencja. Metoda ta wykorzystuje częstotliwości radiowe, które z zależności od parametrów aplikowanego prądu i rodzaju elektrod oddziałują na tkanki zarówno powierzchniowe, jak i głębokie. Podstawowym zjawiskiem, z jakim mamy tu do czynienia jest endogenny (wewnętrzny) wzrost temperatury w określanych rodzajach tkanek poddanych zabiegowi, ale dochodzi tu również do szeregu innych ciekawych efektów o charakterze leczniczym.

W dalszej części artykułu, przedstawione zostaną dokładniej różne korzyści wynikające z zastosowania diatermii TECAR w różnych tkankach, a mające zastosowanie w kosmetologii.

Zmarszczki i produkcja kolagenu

Tkanka łączna składa się z dwóch podstawowych białek, kolagenu i elastyny, które mają fundamentalne znaczenie dla utrzymania solidnej i wydajnej struktury tkanki łącznej. W szczególności utrata kolagenu w skórze powoduje zmarszczki, ciemne plamy, utratę właściwego napięcia i połysku. Kolagen jest głównym białkiem strukturalnym naszego organizmu, a także stanowi kamień węgielny ścięgien, chrząstki, kości, naczyń krwionośnych, błon. Podczas naszego życia kolagen jest stale produkowany, ale proces ten spowalnia wraz z wiekiem a także w wyniku narażenia na różne czynniki zewnętrzne (palenie tytoniu, alkohol, zanieczyszczenia, promienie UV, stres …).

Nieodpowiednia struktura kolagenu znajduje odzwierciedlenie w funkcji elastyny, która nadaje elastyczność tkankom.

Kolagen składa się z trzech łańcuchów aminokwasowych owiniętych razem w potrójną helisę i jest wytwarzany przez fibroblasty w skórze właściwej. Celem aplikowania prądu radiofrekwencyjnego jest z jednej strony stymulacja produkcji fibroblastów, a z drugiej strony skurczenie i lepsze ułożenie ostatecznej struktury włókien kolagenowych, co powinno poprawić jędrność i sprężystość skóry.

Zaobserwowano, że wywołany przez częstotliwość radiową lokalny wzrost temperatury powyżej 39°C rozpoczyna zjawisko denaturacji białek włókien kolagenowych oraz ich wiązań wewnątrzcząsteczkowych i międzycząsteczkowych. Prowadzi to do aktywacji fibroblastów i wynikających z tego mechanizmów naprawczych. Wzrost temperatury spowodowany działaniem częstotliwości radiowej prowadzi do zerwania wiązań wewnątrzcząsteczkowych kolagenu, zmiany struktury włóknistej i spowodowania skurczenia się włókien kolagenowych.

Kolagen jest zatem poddawany zabiegowi, który przegrzewa, reorganizuje włókna kolagenowe, aby były krótsze i grubsze. Zjawisko to będzie postrzegane na skórze jako wzrost konsystencji skóry właściwej i jako wzrost napięcia tkanek – efekt „liftingu”.

Wzrost temperatury powoduje również bardzo ciekawe zjawisko: stymulację białek szoku cieplnego. Te specjalne białka wchodzą do gry, gdy dość wysoka temperatura lub wysoki stres mogą uszkodzić komórkę. Ich funkcja biologiczna ma istotne znaczenie ochronne. W rzeczywistości interweniują, aby zagwarantować produkcję nowych wiązań białkowych przywracających trójwymiarową strukturę białek, które po szoku cieplnym przechodziły denaturację. Dlatego regenerują włókna kolagenowe.

Efekt skurczu włókien kolagenowych będący odpowiedzią na urazy termiczne występuje natychmiast po zabiegu TECAR i utrzymuje się nawet w kolejnym tygodniu. Z tego względu nie należy przeprowadzać wielu takich sesji jedna po drugiej, gdyż raczej istnieje ryzyko wystąpienia zjawiska zepsucia, a nie odmłodzenia.

Cellulit i miejscowa otyłość

W przypadku cellulitu tkanka łączna i miejscowy tłuszcz ulegają pewnym zmianom wynikającym ze zmian w krwiobiegu i układzie limfatycznym, co jest wynikiem złożenia serii zdarzeń z udziałem naskórka, skóry właściwej i tkanek podskórnych. Z estetycznego punktu widzenia, cellulit charakteryzuje się modyfikacją powierzchni skóry w postaci zagłębienia i klasycznej skórki pomarańczowej lub struktury materaca.

Tego rodzaju zmiany skórne są indukowane przez stwardnienie tkanki łącznej obecnej w skórze właściwej i/lub tkance podskórnej. Tkanka łączna siateczki skórnej jest połączona z głębszymi pasmami przez beleczki międzypłatkowe, które oddzielają tkankę tłuszczową (przegrody włókniste). W rzeczywistości płaciki tłuszczowe są oddzielone od siebie przez te sieci tkanki łącznej, które również służą do utrzymania ich na miejscu, stabilizując obszar podskórny. Skrócenie tych włóknistych przegród z powodu stwardnienia powoduje gromadzenie się tłuszczu, aby znaleźć przestrzeń, są one zmuszone rozszerzać się w górę, dając skórze pierwsze zagłębienia (patrz zdjęcie).

U mężczyzn przegrody włókniste są ułożone w zupełnie inny sposób niż u kobiet. Podczas gdy te pierwsze są ułożone w krzyżowy sposób, u kobiety są prostopadłe do skóry. Jest to jeden z powodów, dla których cellulit bardziej wpływa na kobiecy świat. Wzrost tłuszczu podskórnego u kobiet może znaleźć ujście tylko w górę, podczas gdy kształt sieci męskiej włóknistej przegrody pozwala tłuszczowi rozszerzyć się w innych kierunkach. Inne badania pokazują również, że płaciki tłuszczowe (przestrzeń ograniczona włóknistą przegrodą) u kobiet są szersze i szersze niż u mężczyzn.

Kolejną wadą urody, która jest często związana z cellulitem, jest zwiotczenie, czyni wiotkość struktur podskórnych, która nadaje skórze stale obwisły i luźny wygląd. Ten stan jest często obecny na pośladkach, w obszarze wewnętrznym kolana, przy tricepsie i we wszystkich tych regionach, w których ciężar tłuszczu i innych struktur podskórnych, w połączeniu z siłą grawitacji, powoduje zmiany w skórze i tworzy wygląd wiotkości.

Za leczenie cellulitu, czy miejscowych złogów tłuszczu za pomocą urządzeń TECAR odpowiada w dużym stopniu efekt lipolizy, który polega na tworzeniu strukturalnego uszkodzenia błon komórkowych tkanki tłuszczowej.

Wg wielu autorów, niższe temperatury (37-38 °C) są lepsze w leczeniu cellulitu, niż wyższe temperatury, ponieważ nie dochodzi wtedy do restrukturyzacji włókien kolagenowych i ich skrócenia, ale po prostu uzyskujemy lepszą rozciągliwość włóknistych przegród. Dzięki temu, napięcie wokół komórek tłuszczowych zmniejsza się, ponieważ znajdując więcej miejsca, nie będą zmuszone do wciskania się w ściany, a widocznym tego efektem będzie spłaszczenie obrzęków skóry.

Korzyści terapii TECAR

Oddziaływanie prądów TECAR na tkanki ludzkie nie ogranicza się wyłącznie do zjawisk o charakterze termalnym. Szczególnie w przypadku częstotliwości z zakresu 448-570 KHz, znaczenia nabierają również zjawiska elektryczne, które wpływają na podstawowe funkcje komórkowe, w tym na kontrolę proliferacji (namnażania) w różnych typach komórek ludzkich, co stymuluje odnowę komórek i w sposób naturalny przyczynia się do odwrócenia oznak starzenia. Ponadto, ważną rolę odgrywają same bodźce mechaniczne wynikające z techniki masażu podczas zabiegu, w szczególności z wykorzystaniem narzędzi powięziowych (IASTM).

Terapia TECAR działa zatem kompleksowo i powoduje różne korzyści fizjologiczne związane z urodą skóry, takie jak:

• tworzenie nowego kolagenu,
• efekt liftingu,
• zmniejszenie miejscowego tłuszczu,
• zmniejszenie obrzęku i zwłóknienia,
• zmniejszenie cellulitu na różnych etapach powstawania,
• wysuszenie i zmniejszenie stanu zapalnego krost na skórze,
• poprawienie wyglądu blizn przerostowych,
• masaż uspokajający.

Skuteczność tego rodzaju zabiegów zależy od klasy stosowanego sprzętu, rodzaju wykorzystywanych elektrod, a także od wiedzy i umiejętności osoby wykonującej zabieg.

Radiofrekwencja i terapia TECAR, to technologia wykorzystująca emisję prądu zmiennego o częstotliwościach (od 400 KHz do 1200 KHz) w celu oddziaływania na ludzkie ciało. Odmienne nazwy dotyczą w istocie tej samej technologii, która jest po prostu różnie nazywana w dwóch głównych dziedzinach zastosowań. I tak, urządzenia do radiofrekwencji są wykorzystywane w kosmetologii i medycynie estetycznej, a urządzenia TECAR w medycynie i rehabilitacji. Samo pojęcie „radiofrekwencja” odnosi się po prostu do częstotliwości radiowych (radio frequency – RF), natomiast TECAR (Transfer Energy Capacitive Resistive) jest skrótem od: Pojemnościowy i Oporowy (Rezystywny) Transfer Energii. Obie metody polegają natomiast na tym samych zjawiskach i można je określić wspólnym mianem, jako diatermia długofalowa.

Różnice pomiędzy wymienionymi grupami urządzeń wynikają też z doboru odmiennych parametrów emitowanego prądu, które są inne w sytuacji, gdy chcemy poprawić wygląd skóry (radiofrekwencja) a jeszcze inne, gdy chcemy wyleczyć jakiś stan chorobowy (TECAR). Dochodzą do tego oczywiście również pewne różnice w sposobie aplikacji energii prądu, co determinuje rodzaj i kształt wykorzystywanych elektrod.

Stosowanie diatermii długofalowej jest często łączone z innymi technikami właściwymi dla danego obszaru zastosowań, aby zwiększyć jeszcze bardziej efektywność całego zabiegu. I tak, radiofrekwencję stosuje się w wielu wypadkach jednocześnie z nakłuwaniem skóry (radiofrekwencja mikroigłowa), co jest zabiegiem inwazyjnym. Natomiast terapia TECAR jest łączona np. z masażem manualnym, szczególnie z wykorzystaniem specjalnych narzędzi (metalowe kształtki) do terapii powięziowej (IASTM – Narzędziowa Terapia Powięziowa), chociaż narzędzia powięziowe doskonale sprawdzają się również w zabiegach kosmetologicznych.

Generalnie, zabiegi nazywane radiofrekwencją, czyli stosowane przeważnie w gabinetach kosmetologicznych, oddziałują głównie na obszarze skóry, gdzie w wielu przypadkach wystarcza zastosowanie rękojeści dwubiegunowej i oporowego (rezystywnego) trybu emisji. Prąd przepływa wówczas tuż pod powierzchnią skóry. Głębokość oddziaływania energii jest nieco większa w modelach wykorzystujących nakłuwanie mikroigłowe.

Natomiast zabiegi nazywane diatermią TECAR, stosowane głównie do celów leczniczych, wykorzystują w swoich podstawowych zastosowaniach rękojeść jednobiegunową oraz odrębną elektrodę bierną w formie metalowej płytki, na której zwykle jest położony pacjent. Taka metoda zabiegowa pozwala na dystrybucję prądu na dużo większych głębokościach, a nawet samo powierzchniowe działanie ma tutaj większą skuteczność. Oprócz trybu oporowego, mamy tu do dyspozycji również tryb pojemnościowy używających elektrod z izolatorem (przepływ prądu odbywa się wówczas w taki sam sposób, jak przez kondensator).

Poniższy rysunek obrazuje różnice oddziaływania diatermii długofalowej, gdy stosowana jest pojedyncza rękojeść dwubiegunowa (typowy zabieg radiofrekwencji) oraz rękojeść jednobiegunowa z oddzielną elektrodą odniesienia (typowy zabieg TECAR).

Presoterapia jest to rodzaj sekwencyjnego masażu uciskowego wykonywanego za pomocą specjalnego mankietu napełnianego powietrzem, który można założyć na nogę, rękę lub brzuch. Głównym celem presoterapii jest intensywny drenaż limfatyczny, który doskonale sprawdza się w leczeniu obrzęków limfatycznych, w chorobach układu krążenia, w profilaktyce zakrzepowo-zatorowej, a także w walce z cellulitem czy w regeneracji sportowej po intensywnym treningu. Zastosowania masażu pneumatycznego są zatem bardzo szerokie.

Urządzenia serii PressCare do presoterapii włoskiej firmy GLOBUS, to wysokiej jakości aparaty, które dzięki niewielkim rozmiarom i łatwej obsłudze doskonale nadają się do stosowania w domu, a także w klubach sportowych. Wykorzystywane są tutaj cztery komory powietrzne, co stanowi absolutne minimum skutecznej presoterapii i jest zupełnie wystarczające w typowych zastosowaniach.

W skład serii wchodzą dwa modele G200M i G300M do zastosowań domowych oraz model G-SPORTS3 do zastosowań sportowych pozwalający na wykonanie zabiegu w terenie, bez konieczności korzystania z sieci zasilającej.

Różnice pomiędzy poszczególnymi modelami przedstawia poniższa tabela.

	G 200M	G 300M	G-SPORTS3
Mode A
Mode B
Mode C
Power Bank

Mode A, B i C, to nazwy programów zabiegowych różniących się kolejnością napełniania i opróżniania poszczególnych komór powietrznych, co obrazuje poniższy rysunek.

Najbardziej popularny i uniwersalny jest program „B”, który został opracowany dla typowych rodzajów zabiegów drenażu limfatycznego. Program „A” ma charakter relaksacyjny i może być stosowany tylko jako program wstępny przed zasadniczym zabiegiem. Program „C” posiada podobne działanie, jak program „B”, ale jest bardziej intensywny, co dla niektórych osób może okazać się mniej komfortowe.

Konfiguracje

Urządzenie PressCare posiadają w obudowie dwa gniazda (kanały) do podłączenia mankietów poprzez 4-żyłowy przewód powietrzny (4 komory). Dzięki temu można korzystać jednocześnie z dwóch mankietów, np. na obu nogach, gdzie każdy mankiet jest napełniany niezależnie.

W niektórych przypadkach można korzystać z trzech mankietów, np. dwa mankiety na nogi plus trzeci na tułów. W takim wypadku należy na jednym kanale zastosować specjalny podwójny przewód powietrzny (rozdzielający) do podłączenia dwóch mankietów na nogi, a mankiet na brzuch należy podłączyć do drugiego kanału.

Cały system do presoterapii PressCare jest zestawem składającym się z agregatu pompującego G200M/G300M/G-SPORTS3 oraz odpowiednich mankietów.

Poniższa tabela pokazuje różne konfiguracje w zależności od rodzaju i ilości mankietów w zestawie wraz z linkami do produktu w sklepie.

Dobór mankietu do presoterapii

Zadaniem mankietu w terapii kompresyjnej jest ucisk na odpowiednie obszary ciała za pomocą komór powietrznych, które napełniane są powietrzem w sposób sekwencyjny, dzięki czemu występuje efekt intensywnego masażu i drenażu limfatycznego. W przypadku mankietu na nogi, mankiet powietrzny powinien być w miarę możliwości dostosowany do wzrostu użytkownika, co obrazuje poniższa tabela.  Podajemy również linki do szczegółowych stron samych mankietów.

U osoby dorosłej najczęściej stosowany jest mankiet o średnim rozmiarze M, który jest odpowiedni osób o wzroście od 175 do 190 cm. Nawet osoby o wzroście 170 cm mogą korzystać z rozmiaru M, jeśli posiadają większy obwód nogi, gdyż im większy rozmiar mankietu, tym jest on również szerszy. Lepiej zastosować nieco za długi mankiet, niż gdyby miało się okazać, że jest on zbyt ciasny. Zaletą 4-komorowych mankietów jest właśnie uniwersalność rozmiarowa.

W szczególnych przypadkach, gdy stopień obrzęku nóg jest znaczny, każdy mankiet można poszerzyć za pomocą specjalnej wstawki rozszerzającej, którą przypina się wzdłuż zamka mankietu. Dla każdego rozmiaru mankietu można dokupić odpowiednie dla niego rozszerzenie. Poniżej podano dokładne rozmiary poszczególnych rozszerzeń wraz z linkami do stron produktu (sprzedawanego jako para).

Mankiet na rękę oraz mankiet na brzuch występuje tylko w jednym uniwersalnym rozmiarze.

Stymulacja elektryczna mięśni twarzy jest stosowana głównie do poprawy urody. Pomaga podnieść i/lub naprężyć tkanki miękkie twarzy, poprawić napięcie mięśni mimicznych i ograniczyć oznaki starzenia. Wykorzystywana jest również w terapii wad wymowy oraz w leczeniu zaburzeń połykania.

Dzięki coraz większej dostępności podręcznych domowych aparatów do elektrostymulacji EMS, zabiegi stymulujące mięśnie twarzy można wykonywać samodzielnie w domu, co wymaga jednak zachowania pewnych zasad bezpieczeństwa.

Elektryczna stymulacja mięśni (EMS) jest powszechną i ogólnie uznaną metodą leczniczą wykorzystywaną od lat w sporcie i rehabilitacji medycznej. Istotą stymulacji EMS jest wywoływanie skurczy mięśniowych pod wpływem impulsów elektrycznych. W zależności od parametrów impulsów, takie sztucznie wywołane skurcze mięśniowe skutkują bardzo odmiennymi efektami.

W większości przypadków celem terapii jest wzmocnienie mięśni i rozbudowa tkanki mięśniowej, ale można też uzyskać efekt rozluźniający mięśnie. Niezależnie od tego, z jakim rodzajem pobudzenia mięśni mamy do czynienia, czy to będzie intensywny skurcz, czy drgania mięśni, skutkiem tego będzie zawsze ruch tkanek otaczających, co tworzy efekty bardzo podobne do niektórych rodzajów masażu.

Najważniejsze efekty prądów EMS, dotyczące nie tylko mięśni twarzy, zostały opisane w poniższej tabeli.

To, jak tego rodzaju zabieg można przeprowadzić w warunkach domowych, można scharakteryzować w trzech punktach:

1. Zakup aparatu do elektrostymulacji oferujący stymulację EMS i najlepiej z możliwością ręcznego ustawienia parametrów stymulacji (tzw. programy własne).
2. Zakup elektrod żelowych dedykowanych do stymulacji na twarzy.
3. Ustawienie odpowiednich parametrów stymulacji.

1. Aparaty z elektrostymulacją EMS

Na rynku można znaleźć sporo tego typu urządzeń, a ich przykładowa lista została przedstawiona w artykule: „Jaki wybrać elektrostymulator?„. W większości przypadków są to aparaty przewidziane do zastosowań domowych i oferują w jednym urządzeniu dwa rodzaje stymulacji: EMS i TENS.

Prądów TENS raczej nie stosuje się do poprawy urody skóry. Jeśli jednak chcesz nabyć aparat do stymulacji, który oprócz EMS oferuje jeszcze inne rodzaje stymulacji, które można wykorzystać do poprawy urody skóry, to możesz rozważyć zakup bardziej zaawansowanego aparatu wielofunkcyjnego ze stymulacją mikroprądami.

W każdym razie, zdecydowana większość domowych aparatów do elektrostymulacji oferuje stymulację EMS. Przy wyborze konkretnego urządzenia, należy wziąć pod uwagę przede wszystkim taki stymulator, który pozwala na wybór odpowiednich parametrów generowanych impulsów (patrz p. 3).

Wśród najbardziej popularnych urządzeń nadających się do tego celu można wymienić aparat Roovjoy R-C4A, czy SaneoSPORT, ewentualnie modele wielofunkcyjne oferujące również mikroprądy: Nu-Tek LT7102, FlexiStim czy Globus Activa 700. Wszystkie wymienione urządzenia posiadają możliwość samodzielnego ustawienia parametrów w ramach programów własnych.

Jeśli chcesz korzystać z urządzenia najprostszego, bez konieczności specjalnej konfiguracji parametrów, możesz rozważyć aparat SaneoVITAL, który posiada program dedykowany specjalnie do stymulacji mięśni twarzy.

2. Elektrody do stymulacji twarzy

W przypadku stymulacji EMS, zdecydowaną część zabiegów wykonuje się obecnie w oparciu o samoprzylepne elektrody żelowe, które po naklejeniu na skórę należy podłączyć do elektrostymulatora. Takie elektrody można użyć do 15-20 zabiegów i gdy utracą już swoje właściwości samoprzylepne, należy je wymienić na nowy komplet.

Elektrody należy nakleić w miejscu, który zapewni najlepszy sposób dojścia impulsów elektrycznych do nerwów motorycznych odpowiedzialnych za skurcz wymaganej grupy mięśni. Typowe miejsca rozmieszczenia jednej pary elektrod na jednej stronie twarzy zostały zobrazowane na poniższych fotografiach.

UWAGA: Przy stymulacji elektrycznej twarzy należy zachować szczególną ostrożność, aby prąd nie przepływał w poprzek głowy, przez mózg, w okolicach gałek ocznych czy zatoki szyjnej. Z tego względu zaleca się stosować elektrody dedykowane do stymulacji twarzy, czyli elektrody podwójne, które gwarantują przepływ prądu na krótkim odcinku skóry, co w zupełności wystarcza do pobudzenia nerwów motorycznych odpowiedzialnych za skurcze delikatnych mięśni twarzy.

Najbardziej nadają się do tego celu elektrody podwójne o wymiarach 3×5 cm, np. elektrody CATHAY 30x50mm czy TENSCARE 30×50 mm.

Jeśli chcesz korzystać z elektrod pojedynczych, to powinny to być elektrody okrągłe o średnicy 32 mm, np. CATHAY 32mm lub nawet jeszcze mniejsze CATHAY 25mm.

3. Parametry stymulacji

Aby uzyskać pożądany efekt stymulacji, należy uruchomić na urządzeniu taki program zabiegowy, który posiada odpowiednie parametry prądu stymulującego, tj.: częstotliwość [Hz], szerokość impulsu [µs], intensywność [mA] oraz tzw. parametry czasowe [s] decydujące o cyklu pracy.

Na rynku raczej trudno jest spotkać urządzenie, które posiadają dedykowane programy do stymulacji mięśni twarzy, dlatego taki program należy skonfigurować samodzielnie. Taką możliwość posiadają elektrostymulatory, które oprócz preinstalowanych fabrycznie gotowych programów oferują jeszcze tzw. programy własne (manualne) pozwalające na samodzielne ustawienie parametrów stymulacji.

Pomocne informacje na ten temat znajdują się w artykule:

• Ustawienie parametrów w stymulacji EMS

Przy konfigurowaniu programu zabiegowego można posłużyć się poniższą tabelą, która przedstawia różne kombinacje parametrów stymulacji wykorzystywane do elektrostymulacji nerwowo-mięśniowej twarzy.

Najważniejszym parametrem jest częstotliwość [Hz], a także szerokość impulsu [µs]. Parametry regulujące cykl pracy [s] decydują o wymaganym odpoczynku mięśni po wykonanym skurczu. Zbyt długa praca mięśnia (Work) może spowodować jego nadmierne przemęczenie. Parametr Ramp decyduje o stopniu łagodności narastania/opadania skurczu i nie powinien być mniejszy od wartości podanych w tabeli.

Bardzo ważnym parametrem przy stymulacji mięśni twarzy jest oczywiście intensywność stymulacji [mA], która powinna być stosunkowo niska, na poziomie około 4-6 mA, przy czym jest to uzależnione od umiejscowienia elektrod oraz od ich wielkości.

Zabieg elektrostymulacji twarzy zaleca się wykonywać raz dziennie, 3-5 dni w tygodniu przez okres około 12 tygodni. Jeden zabieg może się składać z jednego lub kilku programów, ale łączny czas zabiegu nie powinien przekraczać 15-20 minut. Pierwsze efekty mogą być widoczne już po kilku zabiegach, ale w typowych przypadkach, znacząca różnica powinna być widoczna już po 6 tygodniach.

Ważne uwagi dotyczące zabiegu

Zwróć szczególna uwagę na intensywność [mA] zabiegu, ponieważ mięśnie twarzy są szczególnie wrażliwe. Ponadto mała powierzchnia elektrod zwiększa gęstość prądu, co oznacza, że intensywność ustawiana na urządzeniu powinna być mniejsza od typowych wartości podawanych w instrukcji obsługi.

Dlatego zwiększaj intensywność stopniowo, zaczynając od bardzo niskiego poziomu intensywności (tuż powyżej progu odczuwania), aż osiągniesz dobry poziom stymulacji charakteryzujący się wyraźną aktywnością mięśni, ale przy tym komfortową. Czas zabiegu w pierwszym tygodniu terapii nie powinien nawet przekraczać 10-15 minut, aby nie doszło do nadmiernego przemęczenia mięśni.

Zwróć szczególną uwagę na rozmieszczenie i sposób podłączenia elektrod naskórnych, aby prąd nigdy nie przepływał na dłuższych odcinkach i w żadnym wypadku w poprzek głowy. Zawsze podłącz dwie wtyczki przewodu z danego kanału stymulacji (Ch1 lub Ch2) do dwóch wtyczek tej samej pary elektrod po jednej stronie twarzy, nigdy do elektrod po przeciwnych stronach twarzy.

Po wykonaniu zabiegu, na skórze mogą się pojawić niegroźne zaczerwienienia, które powinny zaniknąć po 10-20 minutach. Dłużej utrzymujące się zaczerwienienia mogą świadczyć o nadwrażliwości skóry lub o reakcji alergicznej, co wymaga przerwania wykonywania dalszych zabiegów. Innym bardzo rzadkim następstwem stymulacji twarzy mogą być pozostające drgania powiek, które powinny zniknąć w ciągu kilku dni.

Przeciwwskazania

• Stymulator serca.
• Padaczka w wywiadzie.
• Nowotwór głowy i szyi w wywiadzie.
• Reakcje alergiczne na żel elektrod lub elektrostymulację.

W razie wątpliwości, należy zasięgnąć porady lekarskiej.

Inne rodzaje stymulacji elektrycznej twarzy

Poprawę wyglądu skóry można uzyskać również stosując inne rodzaje stymulacji, które działają na innej zasadzie, niż wywoływanie skurczy mięśniowych. Coraz większą popularność zdobywają zabiegi na twarz z wykorzystaniem mikroprądów, które wykonuje się za pomocą metalowych elektrod kulkowych, np. elektroda G-Trode firmy Globus. Działanie mikroprądów jest zupełnie odmienne i polega na stymulacji procesów regeneracyjnych na poziomie komórkowym, podobnie jak zabiegach laseroterapii.

W gabinetach kosmetologicznych wykonuje się ponadto zabiegi radiofrekwencji (RF), które wykorzystują częstotliwości fal radiowych i opierają się na wykorzystaniu efektu termicznego w tkankach. Podobny efekt, chociaż oparty na zupełnie innych zjawiskach, oferują zabiegi za pomocą ultradźwięków, które dodatkowo pomagają w aplikacji aktywnych substancji leczniczych (sonoforeza).

Jak widzimy, liczba różnych metod fizykalnych stosowanych do upiększania naszej urody jest dość spora. Ich skuteczność zależy zapewne od wytrwałości i odpowiedniego kompleksowego łączenia wielu różnych metod. Cieszy przede wszystkim fakt, że coraz więcej rozwiązań jest oferowanych w postaci podręcznych urządzeń dla użytkowników domowych.

Popularnym sposobem wykonywania zabiegów magnetoterapii jest zastosowanie specjalnych mat, które aplikują pole magnetyczne na większych obszarach ciała. Matę można rozłożyć na podłodze lub na łóżku i podłączyć do odpowiedniego urządzenia do magnetoterapii.

Maty emitujące impulsowe pole magnetyczne są zalecane w leczeniu przede wszystkim osteoporozy oraz przy niektórych rodzajach niewydolności układu krążenia. Również w innych schorzeniach obejmujących większą powierzchnię ciała (np. rozległe stany reumatoidalne, zwyrodnienia stawów, bóle pleców).

Włoska firma GLOBUS, będąca czołowym producentem sprzętu do magnetoterapii, wprowadziła na rynek wysokiej jakości maty z serii „Total Body” zbudowaną w oparciu o piankę typu „Memory Foam”, dzięki czemu zapewnia wyjątkowy komfort podczas leżenia. Może być stosowana w gabinetach fizjoterapii, a z uwagi na stosunkowo przystępną cenę, również w warunkach domowych.

Pianka typu „Memory”, to inaczej plastyczna pianka „z pamięcią” kształtu, która dzięki specjalnym właściwościom idealnie dostosowuje się do kształtu ciała. Pianka Total Body „Memory” firmy GLOBUS składa się z dwóch takich warstw, które mają różny stopień twardości, co jeszcze bardziej poprawia właściwości plastyczne. Trzecia warstwa, dużo twardsza (czarna), posiada wbudowane elektromagnesy.

Przy stosowaniu w domu, maty Total Body mogą być używane nawet podczas snu, po rozłożeniu na materacu łóżka, pod prześcieradłem. Pozwalają na długotrwałą aplikacje pola magnetycznego, praktycznie bez ograniczeń.

Mata Total Body składa z czterech modułów składowych o wymiarach 70 x 44 cm, które mogą być od siebie odczepiane.

Każdy aktywny moduł posiada w środku 4 elektromagnesy i jest zabezpieczony przez za pomocą dwóch odpinanych pokrowców:

• Pokrowiec zewnętrzny – z tkaniny hipoalergicznej, którą można prać. Na spodzie posiada antypoślizgową warstwą.
• Pokrowiec wewnętrzny – z wodoodpornej i antybakteryjnej tkaniny, którą również można prać.

W ofercie GLOBUS znajdują się trzy modele mat Total Body, wymienione w poniższej tabeli i opisane dalej.

Model	200	400	400 XP
Liczba kanałów	2	2	4
Moduły aktywne	2	4	4
Moduły pasywne	2	–	–
Liczba elektromagnesów	8	16	16
Pianka „Memory”

Mata magnetyczna GLOBUS Total Body 200

Składa się z dwóch mat aktywnych i dwóch mat neutralnych (bez żadnych elektromagnesów). Wszystkie 4 moduły można dowolnie połączyć w taki sposób, aby maty aktywne obejmowały tylko określone obszary ciała, co  wielu przypadkach jest w zupełności wystarczające.

Każda mata aktywna jest podłączona do jednego kanału aparatu Magnum.

Więcej szczegółów:

• Mata do magnetoterapii GLOBUS Total Body 200

Mata magnetyczna GLOBUS Total Body 400

Wszystkie elementy maty są aktywne, przy czym są one połączone w pary zasilane z jednego kanału.

Podobnie jak mata Total Body 200, mata Total Body 400 również należy podłączyć do dwóch kanałów urządzenia Magnum, ale pole magnetyczne emitowane jest równomiernie na długości całej maty. Na aparacie należy ustawić wtedy odpowiednio większą moc emisji, gdyż moc pola magnetycznego z jednego kanału jest rozłożona na dwa moduły. W wielu przypadkach nie stanowi to jednak większego problemu, gdyż nie zawsze jest wymagana wysoka wartość indukcji magnetycznej i zapas mocy na urządzeniu jest wystarczający, szczególnie wtedy, gdy mata jest stosowana przy długotrwałych zabiegach, np. w w czasie snu.

Poniżej przedstawiono sposób połączenia dwóch mat aktywnych w parę.

Więcej szczegółów:

• Mata do magnetoterapii GLOBUS Total Body 400

Mata magnetyczna GLOBUS Total Body 400 XP

Wszystkie cztery elementy maty są aktywne i każdy moduł musi być podłączony do jednego kanału.

Mata Total Body 400 XP zapewnia najwyższą moc magnetostymulacji na całej powierzchni ciała, ale wymaga podłączenia do 4-kanałowego urządzenia Globus Magnum 3500 Pro.

Więcej szczegółów:

• Mata do magnetoterapii GLOBUS Total Body 400 XP

Inne konfiguracje i mata MAT 100

Poszczególne moduły maty Total Body można od siebie odłączyć i aplikować na mniejszych powierzchniach ciała, na przykład na krześle, lub na dwóch pacjentach.

W szczególnym przypadku, matę Total Body można podzielić na dwie krótsze maty po 2 moduły i ułożyć naprzeciwlegle po obu stronach ciała, co zapewni większą koncentrację pola magnetycznego. Oczywiście należy wówczas pamiętać, aby maty były skierowane tą samą stroną w jednym kierunku, żeby pola magnetyczne się sumowały a nie znosiły nawzajem.

Pojedynczy moduł aktywny jest oferowany również jako odrębny produkt o nazwie Globus MAT 100. Mata MAT 100 jest dedykowana do zabiegów na mniejszych powierzchniach.

Przeczytaj również:

• Czym jest magnetoterapia?

Magnetoterapia jest rodzajem fizjoterapii wykorzystującym energię pola elektromagnetycznego do stymulacji procesów regeneracji tkanek. Tego rodzaju magnetostymulacja wykorzystuje niską częstotliwość oraz niską indukcję magnetyczną pola magnetycznego aplikowanego w formie impulsów i jest często określana skrótem PEMF (Pulsed Electro Magnetic Field – impulsowe pole elektromagnetyczne).

Oddziaływanie magnetoterapii na tkanki

Błony komórkowe mogą być traktowane jak „małe baterie” posiadające pewne napięcie wyjściowe, które w przypadku zdrowych komórek posiada wartość rzędu 70-110 mV, co jest niezbędne do powstawania cząstek ATP, podstawowego nośnika energii w komórce. Kiedy komórki „chorują” z powodu zakażenia, urazu lub z jakiegoś innego powodu, potencjał błony komórkowej spada do 40-50 mV. Spada wtedy również produkcja ATP i komórki tracą zapas energii (gdy napięcie spadnie poniżej 30 mV, dochodzi do śmierci komórki). Organizm reaguje na to procesem zapalnym, bólem kostnym, stawowym, bólem pleców, czy raną która nie che się zagoić.

Celem magnetoterapii jest właśnie „naładowanie” i regeneracja komórek, które utraciły energię życiową.

Magnetoterapia pomaga uzyskać prawidłowy potencjał błon komórkowych niezbędny do odżywiania komórkowego, co sprzyja procesom naprawczym w tkankach i stymuluje naturalne mechanizmy obronne organizmu. Efekty terapeutyczne pola magnetycznego mogą być uzyskane w następujących obszarach:

1. Modelowanie i regeneracja mikrostruktur komórkowych,
2. Stymulacja procesów naprawczych tkanek,
3. Działanie przeciwzapalne i przeciwobrzękowe.

Innym ciekawym efektem biologicznym występujących przy magnetoterapii są mechaniczne zmiany objętości niektórych substancji pod wpływem pola magnetycznego, czyli zjawisko piezoelektryczne, które stymuluje między innymi zrost kości. 

Korzyści magnetostymulacji

Najbardziej powszechną dziedziną stosowania magnetoterapii jest patologia układu mięśniowo-szkieletowego. Dotyczy to wszelkich urazów, od niewielkich skręceń do zwichnięć, aż do poważnych złamań. Czas zdrowienia może zostać znacząco skrócony, szczególnie przy stanach patologicznych w kościach.

Korzyści z leczenia polem magnetycznych można w skrócie przedstawić następująco:

• Magnetoterapia zwiększa osteogenezę, pobudza aktywność osteoblastów, przyspiesza zrost kości i mobilizuje uwapnienie zrostu.
• Redukuje stany zapalne.
• Zwiększa przepływ w naczyniach włosowatych oraz mikrokrążenie.
• Wspomaga wchłanianie obrzęku i płynów śródmiąższowych.
• Poprawia wymianę komórek.
• Łagodzi ból.

Parametry pola magnetycznego

Pole magnetyczne tworzone jest za pośrednictwem zmiennego prądu elektrycznego, który przepływa przez uzwojenie cewki tworząc elektromagnes. Powstające w elektromagnesie pole magnetyczne ma oczywiście również zmienny charakter, co indukuje bezpieczne przepływy ładunków elektrycznych w tkankach, bez jakichkolwiek efektów termicznych. Emisja pola magnetycznego odbywa się w sposób przerywany, czyli w formie cyklicznych impulsów.

Aby wykonać zabieg magnetoterapii, należy dobrać odpowiednie parametry pola magnetycznego. Wyróżniamy tu trzy kluczowe parametry:

• Intensywność stymulacji – wielkość indukcji magnetycznej [G]
• Częstotliwość impulsów
• Cykl pracy
  

Poniższe rysunki przedstawiają obrazowo, czym jest częstotliwość impulsów oraz cykl pracy.

Częstotliwość impulsów

Czyli liczba impulsów wyemitowanych w ciągu 1 sekundy, wyrażana w Hertzach [Hz]. Przyjmuje wartości od 5 do 200 Hz.

Cykl pracy

Określa stosunek czasu trwania impulsu, do czasu pełnego cyklu i jest wyrażany w procentach. Zazwyczaj nie przekracza wartości 50%.

Podczas zabiegu magnetoterapii, pacjent nie odczuwa bezpośrednio działania pola magnetycznego. Skuteczność terapii zależy od zdolności reakcji tkanek na zjawisko indukcji magnetycznej, dlatego parametry stymulacji magnetycznej powinny być dobrane do rodzaju tkanki i charakteru schorzenia.

Duże znaczenie ma tutaj również czas ekspozycji na działanie pola magnetycznego, co powinno być brane pod uwagę przy leczeniu danego rodzaju stanu chorobowego (czas zabiegu).

Ogólne zasady aplikacji

Promieniowanie pola magnetycznego aplikuje się za pomocą tzw. aplikatorów, które różnią się między sobą budową oraz sposobem rozmieszczenia elektromagnesów. Można tu wyróżnić trzy ogólne rodzaje aplikatorów:

• Szpulowe zwane też selenoidem – przyjmują kształt dużych elektromagnesów w kształcie koła, w środku którego umieszczana jest leczona część ciała. Z uwagi na swoje gabaryty, spotykane są w głównie z zakładach fizjoterapii.
• Płaskie w formie maty do leżenia, do siedzenia lub składanej w taki sposób, aby zapewnić lepszą koncentrację pola magnetycznego.
• Miejscowe – płaskie aplikatory, ale o małych rozmiarach, dedykowane do leczenia mniejszych obszarów, co w wielu przypadkach jest w zupełności wystarczające i bardzo efektywne.

W warunkach domowych, stosuje się przede wszystkim aplikatory płaskie i miejscowe. Te ostanie mocowane są zwykle za pomocą opaski na rzep i pozwalają na umiejscowienie dwóch elektromagnesów przeciwlegle (np. wokół stawu), dzięki czemu pole magnetyczne może być maksymalnie skoncentrowane nad leczonym obszarem.

Skutki leczenia i stopniowa poprawa będą zauważalne w dłuższym okresie, co wymaga regularnego dostarczania odpowiedniej dawki energii w odpowiednio rozłożonych odstępach czasu według zaleceń fizjoterapeuty indywidualnie do każdego przypadku chorobowego. Pełna kuracja wymaga zwykle kilku lub kilkudziesięciu zabiegów trwających kilkanaście minut i po 2 tygodniach zalecana jest przerwa. Niektóre kuracje mogą być przeprowadzane nawet w nocy podczas snu poprzez zastosowanie maty do magnetoterapii.

Zabieg magnetoterapii nie wymaga zdejmowania gipsu, opatrunku czy ubrania. Jest generalnie bardzo bezpieczny, bezbolesny i wygodny dla pacjenta.

Chociaż leczenie polem magnetycznym jest najbardziej zalecane w stanach przewlekłych, to przynosi również wiele korzyści w przypadku stanów urazowych, ponieważ skraca czas do wyzdrowienia. W objawowym leczeniu ostrych stanów bólowych można stosować równolegle inne metody fizjoterapii o szybszym efekcie terapeutycznym (np. prądy TENS, laseroterapia, czy diatermia TECAR).

Przeciwwskazania do magnetoterapii

Nie wolno stosować magnetoterapii lub tylko po konsultacji lekarskiej albo pod kontrolą medyczną w następujących przypadkach:

• Rozrusznik serca lub inne wszczepione na stałe urządzenie elektroniczne, a także śruby, druty, protezy itp.
• Poważne choroby serca lub układu krążenia, również znaczne wahaniach ciśnienia tętniczego krwi.
• Przy tendencji do krwotoków, w tym podczas miesiączki, jeśli jest szczególnie obfita.
• W miejscach silnie niedokrwionych.
• U kobiet w ciąży i u dzieci poniżej 15 roku życia.
• Choroba nowotworowa.
• Gruźlica, a także ostre infekcje wirusowe i bakteryjne, wysoka gorączka.

Literatura:

[1] Pilla, A. Arthur, „Electrochemical information transfer at living cell
membranes,” Annals of the New York Academy of Sciences, vol.
238(1),  pp.  149-170, 1974
[2] Zhadin, N. Mikhail, V. Vadim Novikov, S. Frank Barnes, and F.
Nicholas Pergola, “Combined action of static and alternating magnetic
fields on ionic current in aqueous glutamic acid solution,”
Bioelectromagnetics,  vol. 19(1), pp. 41-45, 1998.

Jakkolwiek elektrostymulacja mięśni Kegla kojarzy się zwykle ze wzmocnieniem mięśni dla miednicy w celu walki z nietrzymaniem moczu, to jest stosowana także do poprawy warunków anatomicznych po porodzie, co ma istotne znaczenie dla poprawy jakości współżycia seksualnego.

Zapobieganie nietrzymaniu moczu, czyli działanie wyprzedzające, mające nie dopuścić do tej niezwykle częstej dolegliwości, polega na ćwiczeniach mięśni dna miednicy (ćwiczenia Kegla), polegających na świadomym ich skurczu w seriach i przez określony czas. Jest to ćwiczenie proste, lecz wymagające dodatkowego wysiłku i czasu, co w okresie połogu i po nim może być kłopotliwe.

Wytyczne Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych z 2017 roku wyraźnie wskazują na wykonywanie ćwiczeń, lecz bez użycia „kulek gejszy” i innych stożków dopochwowych w okresie połogu.
Podobnie inne rekomendacje i wytyczne (Towarzystw ginekologicznych i uroginekologicznych) wskazują na wyższość fizjoterapii mięśni dna miednicy od ich braku.

Postępowanie prewencyjne przy niepowikłanym porodzie i połogu, oraz po połogu najwygodniej prowadzić elektrostymulacją dopochwową (z użyciem sondy dopochwowej) lub pozapochwową (elektrody samoprzylepne na wzgórku łonowym i udach – mniej komfortowe ze względu na owłosienie).

Wzmocnienie mięśni dna miednicy mniejszej oraz retrakcja mięśni gładkich pochwy po porodzie naturalnym, to osobny temat. Obecnie uważa się, że przyspieszenie retrakcji mięśni oraz ich fizjoterapia jest najlepszym sposobem na utrwalenie anatomii dróg rodnych sprzed porodu, co ma kapitalne znaczenie dla odczuć seksualnych kobiety i jej partnera. Jeden lub dwa porody drogami naturalnymi mogą całkowicie zniszczyć harmonię współżycia. Obecnie kwestia ta nie jest już tematem tabu i coraz częściej otwarcie się mówi o konieczności przeciwdziałania dyskomfortowi seksualnemu po porodzie.

Jak to osiągnąć?

Elektrostymulacja przezpochwowa zastosowana we wczesnym okresie, już podczas niepowikłanego połogu, jest najlepszą formą prewencji. Polega ona na doprowadzaniu mięśni dna miednicy do intensywnych skurczy za pomocą delikatnej stymulacji prądowej, tzw. elektrostymulacji EMS, co nie tylko zwiększa siłę mięśni, ale również poprawia ich odczuwanie i kontrolę nad nimi. Dodatkowo kobieta może ćwiczyć świadomie, kurcząc mięśnie dna miednicy mniejszej (ćwiczenia Kegla). Istotnym jest, aby uzyskać zgodę położnika, który określi czas rozpoczęcia takich ćwiczeń (ważne są warunki anatomiczne, zabiegi podczas porodu – np. nacięcie krocza).

Po 6-8 tygodniach od niepowikłanego porodu, takie ćwiczenia i elektrostymulację można prowadzić bez większych obaw, jeśli nie ma innych przeciwwskazań (padaczka w wywiadzie, choroby nowotworowe itp.).

Już po kilku tygodniach elektrostymulacji, pacjentka wyczuje zdecydowaną poprawę doznań seksualnych oraz nauczy się stopniować skurcz mięśni dna miednicy podczas zbliżenia. Partner także stwierdzi zdecydowaną poprawę.
Nie bójmy się poruszać tego tematu, gdyż w XXI wieku seksualność kobiet i ich wrażenia z pożycia intymnego są traktowane zdecydowanie bardziej poprawnie, niż w poprzednich stuleciach. Tym bardziej, że są już metody mogące poprawić samopoczucie partnerów, dodatkowo zapobiegając nietrzymaniu moczu w przyszłości.